Spss дастури асосида маълумотларни қайта ишлашнинг ўзига хос психологик хусусиятлари

Тартибли («Порядковая») шкала миқдор кўрсаткичи шаклида ифодаланган (ўлчанган), лекин сифат даражасига эга бўлган маълумотлардан иборат. Масалан, тест жавоби қуйидаги кўринишда бўлиши мумкин: 1 – ѐқади, 2 – билмайман, 3 – ѐқмайди. Бу типдаги маълумотлар устида математик амаллар амалга оширилмайди, юқорида кўрсатилгандек, бунинг маъноси йўқ.
Номинал («Номинативная») шкала миқдорий бўлмаган маълумотларни (ўқув юрти номи, қизиқиш) акс эттиради.
Баъзида тадқиқотчи қайси маълумотни миқдорий («Количественная»), қайсисини тартибли («Порядковая») шкалага киритишда қийналиб қолади. Бундай ҳолда қийналиб ўтирмасликни маслаҳат берамиз. Ҳар иккала шкала типи ҳам барча статистик таҳлил жараѐнларига бир хил таъсир қилади. Агар SPSS дастури автоматик тарзда сонли маълумот турига учун миқдорий («Количественная») типини белгилаган бўлса уни ўзгартириш шарт эмас.
SPSS дастурида шкала турини белгилаш бошқа параметрлардаги каби катакни фаоллаштириш ва ундан маълумот типига мос шкалани танлаш йўли билан амалга оширилади.

Расм 27. Шкала турини белгилаш.
SPSS дастури ѐрдамида маълумотлар билан турли статистик таҳлиллар ўтказиш жараѐнида маълумотларнинг номлар ѐнида ѐки маълумот киритиш ойнасида қуйидаги жадвалда акс эттирилган расмларни (иконкаларни) кўриш
мумкин. Улар маълумотларнинг типи ва шкала турини кўрсатувчи белгилардир.

	Сонли	Матнли	Сана	Вақт
Миқдорий (Оралиқли,узлуксиз)		(йўқ)
Тартибли
Номинал