Sport va harakatli 0‘yinlar

17-rasm.


o‘tkazish ham mumkin. 3. Ikkala oyog‘i chiziqdan o‘tkazilgan o‘ymchigina toitib o'tkazilgan hisoblanadi. 4. 0‘ymcbHammg Jciyi- midan, oyogMdan ushlab tortish taqiqlanadi.

Eslatma. Bu o‘yinni tanaffussiz bir daqiqagacha davom ettirish mumkin. Shuncha vaqt o'tgandan keyin qisqa tanaffus beriladi va o‘yin yana bir marta takrorlanadi. Timog‘i o‘sgan bolalar o‘yin- ga qatnashtirilmaydi.

0‘ymnmg o‘ziga xos harakatlari — qo‘l bilan ushlab tortish.

4. 
   Aylana ichiga kiritish
   

Oÿinning tavsifi. 0‘ynovchilar sakkiz kishidan bo'lib, 4—5 komandaga bo‘linadilar. Yerga har birining diametri 1—1,5 metrli 4 ta aylana chiziladi. Har bir aylana atrofida to‘rt komandaning ikkitadan vakili, ya’ni 8 o‘yinchi bir-biri bilan qo‘l ushlashib turadi. Hap bir davra uchun bittadan hisobchi (ochkolarni sinovchi) ta- yinlanadi. 0‘yin rahbarning signali bilan boshlanadi. O'yinchilar aylana bo‘yIab, chap yoki o‘ng (oldindan belgilangan) tomonga


193





siljib yurib, qo‘llarini qo‘yib yubormasdan bir-birlarini tortish, qisish bilan yonlaridagi o‘yinchilami aylana ichiga kiritishga yoki bir oyog‘i bilan bo‘lsa ham qadam qo‘ydirishga urinadilar. Aylana ichiga qadam qo‘ygan o‘yinchi 1 ochko yutqazadi. Aylana atrofida aylanib yuiganda qo‘llarini qo‘yib yuboiganlar ham bittadan ochko yutqazgan hisoblanadilar. Sodir bo‘lgan har bir xatodan keyin o‘yin qisqa vaqt to‘xtatiladi, aylanaga qadam qo‘ygan o‘yinchilarga tashqariga chiqish uchun, qo‘llarini ajratib yuborgan o‘yinchilarga esa yana qo‘l o‘shlashib ohsh uchun imkon beriladi. 0‘yinchilari boshqa komanda o‘yinchilariga qaraganda kamroq jarima ochkosi oigan komanda yutgan hisoblanadi.

Oyinning qoidalari. 1. 0‘yindagi har bir tanafiusdan so‘ng aylana atrofida siljib yurishning yo‘nalishi (o‘ng yoki chapga) o‘zgartiriladi. 2. 0‘yinda qo‘pollik qihsh (qasddan turtib yuborish, oyoqdan chahsh va hokazolar) ta’qiqlanadi.

0‘yinning o‘ziga xos harakatlari — qo‘l ushlashib «raqib» kuchiga qarshilik ko'rsatib yurish.

5. 
   Doiradan va doiraga tortish
   

О *yinga tayyorlanish. Yerga yoki polga diametri 6—8 metr aylana chiziladi. Hamma o‘ynovchilar ikki komandaga bo‘linib, ular- dan bittasi aylana ichiga, ikkinchisi uning atrofiga joylashadilar (o‘yinchilar juft-juft bo‘lib, bir-birlariga yuzina-yuz bo‘lib safla- nadilar).

О yinning tavsifi. «Boshlang!» — komandasi berihshi bilan ichka- ridagilar tashqaridagilami va tashqaridagilar ichkaridagilami o‘z davralariga tortib olishga va qarshi komanda davrasiga tushib qolgan o‘z sheriklarini qutqarishga harakat qiladilar.

Oyinningqoidasi. 1. O'yinchilar bir-birining qo'lidan ushlagan holda tortishishlari mum kin. 2. Oyoqlami tirash uchun chuqur- chalar qo‘yish yoki bironta narsadan foydalanish mumkin emas. Bu qoidalami buzgan o^yinchilarga ham jarima ochkosi beriladi.

3. 
   O'yin bir marta tez «olishish» tariqasida o‘tkaziladi, keyin o'yin- chilar bir oz dam oladilar. Signal berilgandan keyin yangi olishish boshlanadi. /