Спорт машғулотининг

Оператив холати
: алоҳида машқларнинг таьсири 
остида ўзгарувчан ва тезликда ўтувчи (буларни машғулотлар 
дастурини тузишда, машқларнинг давом этиш вақти, 
характери, шиддати ва уни бажариш, давом этиш вақти ва 
дам олиш интервалининг характери
.
ҳисобга олинади). 
Спорт машғулоти жараёнини кўп қирралилиг и 
ва спортчининг доимий ҳолда имкониятининг ўзгариши, 
ҳар хил омиллар таьсирида унинг ҳолатини тебраниши, 
бошқаришининг негизи бўлиб ҳисобланади. Бу эса, 
спортчидан мураббийга бериладиган тескари алоқаси 
орқали берилади: 1) Спортчидан мураббийга борувчи 
маьлумотлар (ўзини сезиши, ишга бўлган муносабати, 
кайфияти ва б-к): 2) Спортчи ўзини тутиши хақидаги 

---

232 
ахборотлар (машғулот ишининг ҳажми, уни бажариши, 
аниқланган хатолари ва б-к): 3) Машғулот самарадарлигини, 
қисқа 
вақтдаги 
кўрсаткичлари 
(машғулот 
юкламаси 
таьсирида функционал тизимидаги чегара ва ўзгаришлар 
характери): 4) Машғулот самарадорлигининг йиғилиши 
(кумлятив) тўғрисидаги ахборотлар (спортчини машққа 
чидамлилик ҳолатининг ўзгариш ҳолати ). 
Спорт машғулоти даврларида босқичлар бўйича 
тайёр-гарлиги машғулотни бошқариш самарадорлиги машқ 
билан чини-қиш машғулотларининг тузилишини аниқ 
сонининг кўрсаткич-лари ва спорт фаолияти билан 
боғлиқдир. 
Бу эса, бу ёки у спорт турларидаги аниқ спорт 
предметига характерлидир. Шунинг учун машғулот ва 
мусобақа фаолияти моделини тузиш ва саралаш сифатида 
ҳам ишлатилади. (спортда такомиллаштиришнинг маьлум 
босқичларида, 
танлаш 
сифатида 
ҳам 
ишлатилади). 
Кейинчалик 
спортчининг 
аниқ 
функцонал 
имкониятларини, моделдаги индивидуал кўрсаткичлари 
билан 
қиёсланади 
ва 
кейинги 
иш 
ва 
берилган 
самарадорликка эришиш йўналиши аниқланади. 
Машғулот жараёнида режалаштирилган натижага 
эришишга ёрдам берувчи, машғулот воситаси ва услублари 
амалга оши-рилади. 
Кўрсатилган циклни якунловчи 
операцияси бўлиб, 
оралиқ назорат, машғулот жараёнини самарадорлигини 
белгилайди ва керакли вақтда 
коррекция
қилинади. Бу 
циклнинг ҳамма операцияларини амалга оширишни, энг 
керакли шароити бўлиб ҳар томонлама тенглаштирилган 
кўрсаткичлар 
ҳисобланади. 
Мусобақа 
фаолияти 
ва 
спортчининг 
тайёргарлигини 
аниқ 
тузилишини 
кўрсаткичлари модел тавсифини, оралиқ назорат ҳам 

---

233 
бошқаришнинг асосий ишланмаси бўлиб ҳисобланади. 
Назоратнинг бу натижаси ишнинг асосий йўналиши ва 
натижасига эришиш йўлини аниқлайди.