Spirtlarning olinishi va xossalari

1. Asosligi. Alkilaminlar - kuchli asoslar sifatida ma’dan kislotalar bilan tuzlar hosil qiladi.

2. Kislotalik xossasi. Birlamchi va ikkilamchi aminlar ammiakdan ham kuchsiz (pK»33-35) NH-kislotalardir. Ularning kislota xossalari ishqoriy metallar va metallorganik birikmalar bilan reaksiyaga kirishganida namoyon bo‘ladi:
2 RNH₂ + 2Na → 2 RNHNa + H₂
3. Elektrofil reagentlarning ta’siri. Aminlar kuchli nukleofillar bo‘lganligi uchun turli elektrofillar bilan reaksiyaga oson kirishadi.
A. Atsillanishi. Birlamchi va ikkilamchi aminlar karbon kislotalar, ularning angidridlari, xlorangidridlari yoki murakkab efirlari bilan qizdirilganda atsillanib, N-almashingan amidlarni hosil qiladi:

B. Oksidlanishi. Peroksidlar (HOOH, ROOH, ROOR) bilan yumshoq sharoitda oksidlaganda aminlarning N-oksidlari hosil bo‘ladi. Birlamchi va ikkilamchi aminlarning N-oksidlari gidroksilamin hosilalariga qayta guruhlanadi:


Qattiqroq sharoitda oksidlaganda iminlar hosil bo‘ladi:

Iminlar suvli muhitda gidrolizlanib, aldegidlarni hosil qiladi:
R – CH=NH + H₂O → R – CHO
Demak, alkilaminlarni oksidlab, karbonil birikmalar va karbon kislotalarni olish mumkin.