So’z boshi. Ilm har sohada do’st, hayot yo’llarida tayanch, yolg’izlik damlarida yo’ldosh, baxtiyor daqiqalarda rahbar, qayg’uli onlarda madadkor, odamlar orasida zebu-ziynat, dushmanlarga qarshi kurashda quroldir

112. Noma’lum spirt va karbon kislotalarni aniqlashga oid.

1. Bir – biriga izomer bo`lgan 43,2 g spirtlar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdordagi sirka kislota ishtirokida qizdirildi. Reaksiya natijasida 52,02 g murakkab efirlar aralashmasi olindi. Agar birinchi efirning hosil bo`lish unumi 75%, ikkinchi efirniki esa 50% ni tashkil qilsa, hamda birinchi spirt massasi ikkinchi spirtning massasidan 5 marta kattaligi aniq bo`lsa, spirtlarning formulalarini aniqlang.

A) C₄H₉OH B) C₃H₇OH C) C₅H₁₁OH D) C₆H₁₃OH

2. Bir – biriga izomer bo`lgan 21,12 g karbon kislotalar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdordagi metanol bilan qizdirildi. Reaksiya natijasida 18,36 g murakkab efirlar aralashmasi olindi. Agar efirning hosil bo`lish unumi 80%, boshqasiniki esa 50% ni tashkil etsa va birinchi efirning massasi keyingi efirning massasidan 8 marta katta bo`lsa, karbon kislotalarning formulalarini aniqlang.

A) C₂H₄O₂ B) C₃H₆O₂ C) C₄H₈O₂ D) C₅H₁₀O₂

3. Bir – biriga izomer bo`lgan 52,8 g karbon kislotalar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdordagi metanol bilan qizdirildi. Reaksiya natijasida 45,9 g murakkab efirlar aralashmasi hosil bo`ldi. Agar bir efirning hosil bo`lish unumi 80%, boshqasiniki esa 50% ni tashkil etsa va birinchi kislotaning massasi keyingi kislotaning massasidan 5 marta katta bo`lsa, karbon kislotalarning formulalarini aniqlang.

A) C₄H₈O₂ B) C₃H₆O₂ C) C₂H₄O₂ D) C₅H₁₀O₂

4. Bir – biriga izomer bo`lgan 18 g spirtlar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdordagi propion kislota ishtirokida qizdirildi. Reaksiya natijasida 25,056 g murakkab efirlar aralashmasi olindi. Agar bir efirning hosil bo`lish unumi 75%, boshqasiniki esa 60% ni tashkil qilsa va birinchi efirning massasi keyingi efirning massasidan 5 marta kattaligi ma’lum bo`lsa, spirtlarning formulalarini aniqlang.

A) C₄H₉OH B) C₃H₇OH C) C₅H₁₁OH D) C₆H₁₃OH

5. O`zaro yaqin bo`lgan ikkita karbon kislota gomologlari aralashmasi 37,4 g keladi. Aralashma metanol ishtirokida qizdirildi. Natijada 30,3 g murakkab efirlar aralashmasi hosil bo`ldi. Agar bir efirning hosil bo`lish unumi 70%, ikkinchisiniki esa 50% bo`lsa, dastlabki aralashma tarkibidagi quyi gomologning miqdori yuqori gomologga nisbatan 5 marta ko`pligi ma`lum bo`lsa, dastlabki aralashmadagi moddalarning formulasini aniqlang.

A) HCOOH;CH₃COOH B) CH₃COOH; CH₃CH₂COOH
C) CH₃CH₂COOH;CH₃(CH₂)₂COOH D) HCOOH;CH₃CH₂COOH

6. Bir – biriga izomer bo`lgan 44,4 g spirtlar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdor sirka kislota ishtirokida qizdirildi. Reaksiya natijasida 38,28 g murakkab efirlar aralashmasi olindi. Agar birinchi efirning hosil bo`lishi unumi 50% ikkinchisiniki 80% bo`lsa, birinchi spirt massasi ikkinchi spirt massasidan 5 marta kattaligi ma’lum bo`lsa, spirtlarning formulalarini toping.

A) C₄H₉OH B) C₃H₇OH C) C₅H₁₁OH D) C₆H₁₃OH

7. Bir – biriga izomer 61,6 g spirtlar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdor chumoli kislota ishtirokida qizdirildi. Reaksiya natijasida 52,2 g murakkab efirlar aralashmasi olindi. Agar birinchi efirning hosil bo’lish unumi 75%, ikkinchi efirning hosil bo’lish unumi 50% bo`lsa va birinchi spirt massasi ikkinchi spirt massasining 75% ini tashkil qilsa, spirt formulalarini toping.

A) C₄H₉OH B) C₃H₇OH C) C₅H₁₁OH D) C₆H₁₃OH

8. Bir – biriga izomer bo`lgan 29 g karbon kislotalar aralashmasi sulfat kislota va mo`l miqdor etil spirti bilan qizdirildi. Reaksiya natijasida 25,92 g efirlar aralashmasi olingan. Birinchi karbon kislotaning 80%, ikkinchi kislotaning 60% efirga aylangan va ikkinchi izomer dastlabki aralashmaning 40% tashkil etgan bo`lsa, kislota formulasini toping.

A) C₆H₁₂O₂ B) C₃H₆O₂ C) C₂H₄O₂ D) C₅H₁₀O₂

9. Bir – biriga gomolog bo`lgan ikkita spirtning 10,52 g miqdori sulfat kislota ishtirokida propan kislota bilan qizdirildi. Bunda 13,36 g efirlar aralashmasi olingan. Agar birinchi spirtning 80% ikkinchi spirtning 50% efirga aylangan bo`lsa, birinchi spirt dastlabki aralashmaning 43,73% ni tashkil etgan bo`lsa, spirtlarni toping.

A) CH₃OH; C₄H₉OH B) C₂H₅OH; C₃H₇OH
C) CH₃OH; C₂H₅OH D) C₂H₅OH; C₄H₉OH

10. Bir – biriga izomer bo`lgan 9,6 g bo`lgan spirtlar aralashmasi sulfat kislota ishtirokida chumoli kislota bilan qildirildi. Bunda 9,68 g efirlar aralashmasi olingan bo`lsa, agar birinchi efir hosil bo`lish unumi 70%, ikkinchisiniki esa 66,67% ni tashkil qilsa, spirtlarni toping. (Birinchi spirt aralashmaning 62,5% ni tashkil qiladi).

A) C₄H₉OH B) C₃H₇OH C) C₅H₁₁OH D) C₆H₁₃OH