Совунланмайдиган липидлар. Терпенлар ва стероидлар

Lipaza faolligini fosforillanish yоli bilan boshqarilish

Adenilatsiklaza tizimi. Nofaol ferment-oqsil kompleksini dissotsiatsiyasi

Retseptor bilan boglanish mexanizmi

Qisman proteoliz yо’li bilan boshqarilishi

• Oshqozon osti bezida sintezlangan tripsinogen ichakda tripsinga aylanadi:
• enteropeptidaza tripsinogen →tripsin Q Val-(Acn) -Lys
• Peptid boglarini uzilishi va ingibitorni olib tashlanishi oqsil molekulasi konformatsiyasini оzgartiradi va faol markaz shakllanadi.

Fermentlar faolligini boshqarilishi

• Fermentlar faolligi 3 darajada boshqariladi:
• 1. Xujayra ichi omillari - substrat, metabolit (aktivator, ingibitor), rN, harorat, regulyator fermentlar bilan avtomatik boshqariladi.

2. Gormonal boshqarilish:

• 2. Gormonal boshqarilish:
• Oqsil tabiatli va adrenalin –adenilatsiklaza orqali xujayra ichi fermentlari faolligini boshqaradi. Steroid gormonlar va tiroksin fermentlar sintezini jadallashtiradi.
• 3. Nerv boshqarilish – оz ta’sirini gormonlar vositasida boshqaradi.

Tоqima va a’zolarning ferment tarkibi, organospetsifik fermentlar

• Har bir tоqima va a’zo ma’lum bir оziga xos funksiyalarni bajaradi. Bu undagi fermentlar tarkibi bilan bogliq.
• Organospetsifik fermentlar – bu faqatgina ma’lum bir tоqimaga xos bоlgan fermentlardir. Masalan: gistidaza, urokaninaza jigarga xos; glitsinamidinotransferaza buyrakka xos; KFK ning yurak fraksiyasi, LDG1 kardiomiotsitlarga xos; KFK ning miya fraksiyasi miya tоqimasiga xos va boshqalar.

Ontogenezda fermentlar faolligini оzgarishi

• Turli xil a’zo va tоqimalarning оsishi, rivojlanishi va differensirovkasida fermentlar tarkibi оzgarib boradi. Masalan: gоdak bolalar oshqozonida ferment renin, ichagida esa laktaza kоp, kattalarda esa – pepsin va amilaza.