Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
102 
6.
Rekreatsion faoliyatni tashkil etish bilan bog’liq jarayonlarda yuzaga kelishi 
mumkin bo’lgan qaltisliklardan chiqib ketish shart-sharoitlarini ishlab chiqish. 
Anketa so’rovlarini o’tkazish usulidan foydalanish yuqorida ta’kidlaganimizdek, 
doimo kutilgan natijalarni bermasligi mumkin. Bu o’z navbatida rekreantlarning sotsial 
guruhlarining turmush tarzini tashkil etish bilan bog’liq madaniy qirralari, dam olishga 
qo’yiladigan zamonaviy talablar to’g’risida yetarlicha axborotlar bilan 
ta’minlanmaganligi ham o’z ta’sirini ko’rsatishi mumkin. 
Xulosa qilib shuni ta’kidlash joizki, rekreatsion iste’molni o’rganish, dam olish 
qonuniyatlarini ishlab chiqish va hududiy rekreatsion tizimlarning rivojlanishidagi 
dastlabki bosqich vazifasini o’taydi.
Rekreatsion faoliyatning tarkibiy xususiyatlari tasnifi. 
Biz rekreatsion 
geografiyani insonning bo’sh vaqtini ko’ngilli, mazmunli o’tkazishi va dam olishi 
haqidagi fan sifatida tasavvur qilamiz. Odatda, insonning bo’sh vaqtini tashkil 
qilish ish vaqti yoki kundalik belgilangan mashg’ulotini tashkil etishdan ham 
murakkab jarayon. Chunki, inson ishlashi yoki mehnat qilishi davomida o’ziga 
tegishli vazifani bajaradi, ya’ni biror lavozim yoki vazifani u aniq tasavvur qiladi. 
Nimagaki, u yoki bu kasbda mehnat qilish uchun inson uzoq vaqt nimanidir 
o’rganadi, malaka yoki ko’nikma orttiradi. Bir so’z bilan aytganda, biror kasbga 
ixtisoslashadi. 
 
Aholining rekreatsion faoliyatini boshqarish yoki tartibga solish uchun soha 
mutaxassislari xuddi shu ixtisoslashishni ta’minlashlari zarur. Yuqorida 
ta’kidlaganimizdek, bu jarayon iqtisodiy, tabiiy, madaniy, tibbiy, psixologik omillar 
bilan bog’liqligicha qolaveradi. Ayniqsa, asrlar davomida orzuga aylangan va nihoyat 
endigina o’z mustaqilligiga erishgan davlatlarda milliylik (mentalitet) muhim tamoyil 
sifatida qadrlanadi. Shu bois, chetdan kirib keladigan har qanday uqtiruvlarni to’g’ridan 
to’g’ri qabul qilib bo’lmaydi.
Shunday ekan, rekreatsion faoliyat ham o’z xususiyatlariga ko’ra, turli 
mamlakatlarda turlicha bo’lishi mumkin. Chunki, bo’sh vaqtni qanday tashkil qilishi 

---