Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
45 
amalga oshirilmagan. Aholi o’limi bilan bog’liq demografik masalallar A.G’aniyev 
tomonidan ko’rib o’tilgan. 
XX asrning 90 - yillaridan boshlab, O’zbekiston va uning ayrim regionlari 
bo’yicha tibbiyot muassasalarini hududiy tashkil etish masalalari M.I.Nazarov 
(1996), nozogeografik vaziyat esa N.Komilovalar (1999) tomonidon ilk bor 
o’rganilgan. Ta’kidlash joizki, O’zbekiston FA Geografiya bo’limi tomonidan 90-
yillarda respublikaning tibbiy-geografik atlasiga oid ishlar olib borilgan edi. 
Tibbiyot geografiyasining predmeti turli davrlarda olimlar tomonidan 
turlicha ifodalandi. Bunda, ko’pchilik tadqiqotchilar tabiiy-geografik, ijtimoiy-
iqtisodly omillarga katta ahamiyat bergan holda, tibbiyot geografiyasini geografiya 
fanlari qatoriga qo’shsa (E.I.Ignatyev, Y.P.Pavlovskiy, B.B.Proxorov, Y.L.Rayx) 
boshqalari tibbiy omillarning ustuvorligini ta’kidlab, tibbiyot geografiyasini 
tibbiyot fanining bir tarmog’i, deb biladilar (D.K.Zabolotniy, A.I.Sisgin va b.). 
Tibbiyot geografiyasining mohiyati va vazifalarini ilk bor o’rgangan 
N.I.Toropov (1864): «
Har qanday kasallikni Yer yuzasi bo’yicha tarqalishi 
masalalarini 
tibbiyot 
geografiyasi 
o’rganadi
», deb ta’kidlagan. E.Ikavitts esa, 
(1885) «Yer sharining turli mamlakatlari 
va xalqlari orasida hayot va o’lim, 
salomatlik va kasalliklarning turli tuman 
hodisalari 
tibbiyot 
geografiyasining 
predmetidir» degan xulosani bildiradi. 
shuningdek, ba’zi bir olimlar, jumladan, D.K.Zabolotniyga: «Tibbiyot geografiyasi 
tibbiyotning bir tarmog’i sifatida Yer yuzida turli kasalliklarning tarqalishini 
o’rganuvchi fan», deb tibbiy omillarni ustun qo’ysa, Y.I.Ignatyev «Tibbiyot 
geografiyasi geografik muhitning inson tanasiga ta’sirini o’rganuvchi 
geografiyaning bir tarmog’idir» deb ta’kidlaydi. Y.P.Pavlovskiy ham “Geografiya 
fanining muhim tarmog’i bo’lgan tibbiyot geografiyasi 
yer yuzida inson