Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

74-rasm.
Yer shari – turistik makon sifatida

---

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
208 
oshiruvchi tashkilotlar, shu bilan birga turist-ekskursion va tarjimonlik xizmatlarini 
ko’rsatuvchi tashkilotlar yig’indisidir. 
Turizm sohasida bir necha tashkilot turlari turizm faoliyatini amalga 
oshiradilar. Ular turizmni tashkil etuvchilar, tashuvchilar, mehmonxonalar, 
ommaviy ovqatlanish obyektlari, attraktsion va boshqa turizmga yaqin xizmatlar. 
Hamma ko’rsatilgan tashkilotlar bir-birini tuldirib, turistlarga, turistlarga zarur 
bo’lgan xizmatlarini sifati, soni va xilma-xilligi bo’yicha yetarli darajada amalga 
oshirishlari kerak. 
 Joylashtirish 
– turizmning eng asosiy elementi. Joylashtirish bo’lmasa 
turizm ham bo’lmaydi. Bu har bir turistdan ko’proq foyda olmoqchi va o’z 
resurislarini samarali ishlatmoqchi bo’lgan rayon yoki regionning o’zgarmas va 
qat’iy talabidir. Mehmonxona industriyasi mehmondo’stlik tizimining asosi. U har 
bir millatning qadimiy urf-odatlaridan biri – mehmondo’stlik, mehmonni xurmat 
qilish, uni yaxshi kutib olish va xizmat ko’rsatishdan kelib chiqadi. 
Shuni ham eslatib o’tish lozimki, faqatgina tranzit turistlar va 
ekskursiyalardan tushgan mablag’larga yashovchi turist markazlari mavjud.
Joylashtirish vositalari va tizimi – turli xizmat ko’rsatish darajali, vaqtincha 
turist yashash uchun mo’ljallangan turli xildagi (chayla va bungalodan supergigant 
otelgacha) binolardir. Mehmonxonadagi joylar soni turistik markazning turistlarni 
qabul qilish potentsialiga baho berishda qo’llaniluvchi eng asosiy ko’rsatkichdir. 
Mehmonxonadagi joylar soni shu regionda turistlarni qabul qilish imkoniyatlarini 
aniqlab beradi. Nomer fondining bandligi ko’rsatkichi esa ma’muriyat va turizm 
tashkilotchilarning faoliyati samarasini aniqlab beradi. Rejalashtirishda xatolar 
qilish shunga olib keladiki, sezon avjiga chikkanda oldindan haq to’lab qo’ygan 
turistlar ham tushunmovchilik natijasida kuchada qoladi. Bugungi kunda 
mehmondo’stlik industriyasi regionning eng kuchli tizimi va iqtisodiyotning eng 
muhim sohasidir. Zero, muassasalar ehtiyojlar mevasidir. Hozirda turizmning 
funksiyalari kengayib, undan ko’zlangan maqsdlar ham oshib bormoqda (75-rasm). 

---