Sonlarni kodlash va kodlash qurilmalari

Kodlash qurilmalari. Shifrator va deshifratorlar.

EXMlarga ma’lumot foydalanuvchi tomonidan asosan 10 lik sanoq sistemasida kiritiladi. EXMlar ikkilik sanoq sistemasida ishlaydi va shu sanoq sistemasida amallar bajaradi. EXMlar bevosita 10 likdagi sonni ustida amal bajara olmaydi. Shuning uchun kompyuternini to`g`ri va tez ishlashini ta’minlash uchun bizga maxsus mantiqiy qurilmalar kerak bo`ldi. Bu qurilmalar foydalanuvchi kiritgan 10 likdagi sonni kompyuter ishlaydigan 2 likka o`girib berishi lozim edi va bu mantiqiy qurilma shifrator (scrambler) deb nomlandi. End ikkinchi bir mantiqiy qurilma mikroprotsessor xisoblashlaridan olingan 2 likdagi sonni 10 likka o`girib foydalanuvchiga namoyish etishi lozim edi. Ikkinchi mantiqiy qurilma esa deshifrator (descrambler) edi. Quyida buning kichik bir ishlash jadvali keltirilgan:1 – son ± 2 – son => Natija bo`lsin u quyidagicha bajariladi.

22-jadval.

1-son	2-son	Amal	Natija
15(10)=1111(2)	9(10)=1001(2)	+	11000(2)=24(10)
19(10)=10011	9(10)=1001(2)	-	1010(2)=10(10)

Mantiqiy qurilmaning hisoblash jadvali.