@ t.me/ Anatomiya_fani_Alleyova_G_X_guruhi. 3.Tizza bo'g'imi mushagi (m. articularis genus) sonning to'rt boshli mushagi payi ostida
yotadi. Qisqarganida tizza bo'g'imini yozishda ishtirok etadi va bo'g'im xaltasini taranglaydi.
Sonning orqa guruh mushaklari Sonning orqa yuzasida sonning ikki boshli, yarim pay va yarim parda mushaklari
joylashgan. Yuqori tomonda ulaming uchalasini o'tirg'ich bo'rtig'idan boshlangan joyda
katta dumba mushagi yopib turadi. Pastda yarim pay va yarim parda mushaklar medial
tomonda joylashib, taqim osti chuqurchasini medial tomondan chegaralaydi. Ikki boshli
mushak esa lateral tomonda joylashib, taqim osti chuqurchasini lateral tomondan
chegaralaydi.
1. Sonning ikki boshli mushagi (m. biceps femoris) ning uzun va kalta boshchasi bo'lib,
uning uzun boshchasi (caput longum) o'tirg'ich bo'rtig'ining yuqori medial yuzasi va
dumg'aza-bo'rtiq boylamidan, kalta boshchasi (caput breve) son suyagi g'adir-budir
chizig'ining lateral labi, lateral mushaklararo to'siqdan boshlanadi. Sonning pastki uchdan bir
sohasida mushakning ikkala boshchasi o'zaro birikib umumiy payni hosil qiladi. Umumiy
pay pastga tizza bo'g'imining orqa lateral tomoniga yo'nalib, kichik boldir suyagining boshi
va katta boldir suyagi lateral bo'rtig'ining tashqi yuzasiga birikadi. Faoliyati: sonni yozadi,
boldirni tizza bog'imida bukadi va tashqariga buradi. Innervatsiyasi: uzun boshi n.tibialis,
kalta boshi n.peroneus communis.
2. Yarimpay mushak (m. semitendinosus) o'tirg'ich bo'rtig'idan boshlanadi. Sonning o'rta
qismida uzun payga o'tib pastga tizza bo'g'imining orqa medial tomoniga yo'naladi va katta
boldir suyagining yuqori qismining medial yuzasiga birikadi. Faoliyati: sonni yozadi,
boldimi tizza bo'g'imida bukib ichkariga buradi. Innervatsiyasi: n.tibialis.
3. Yarimparda mushak (m. semimembranosus) o'tirg'ich bo'rtig'idan uzun yassi pay parda
shaklida boshlanadi. Pay parda pastga yo'nalib, sonningo'rtasida mushak qorinchasiga o'tadi.
Mushak tizza bo'g'imi sohasida yassi payga aylanadi. U uchta tutamga bo'linib chuqur g'oz
panjasini hosil qiladi va katta boldir suyagining medial bo'rtig'ining orqa lateral yuzasiga
birikadi. Tutamlaming bittasi pastga yo'nalib katta boldiming yonlama boylamiga birikadi.
Ikkinchisi pastga va lateral yo'nalib taqim mushagi fassiyasida va katta boldir suyagining
kambalasimon mushak chizig'ida tugaydi. Uchinchi eng kuchli tutami taqimning qiyshiq
boylamiga aylanadi. Faoliyati: sonni yozadi, boldimi bukadi va ichkariga buradi.
Innervatsiyasi: n.tibialis.