Soliq akademiyasi

 
 
 
 
 
Тayanch so’z va iboralar 
Тabiat, madaniyat, inson, shaxs, irq, etnik, milliy, madaniy, sotsial 
umumbashariy, sivilizatsiya, yevrotsentrizm, oriyentalizm , romantizm, realizm. 
Mustaqil ta’lim mavzulari 
 
1.
Madaniyat va tabiatning bir-biriga ta’sirini o’rganishning 
ahamiyati nimada? 
2.
Musulmon madaniyatida inson va tabiat o’rtasida munosabat qan-
day tavsiflanadi? 
3.
Madaniyatning tabiatga ta’siri jarayonida mehnatning roli qanday? 
4.
Ekologik madaniyatning inson ma’naviyatim shakllantirishdagi 
ahamiyati nimalarda ko’rinadi? 
5.
Madaniyatning inson jamiyati shakllanishi va rivojlanishidagi roli 
haqida qanday fikrdasiz? 
6.
Madaniyat ijtimoiy borliqning zamr sharti va asosidir^ degan fikrni 
qanday izohlaysiz? 

---

60 
Nazorat savollari 
1.
«Madaniyat» va «sivilizatsiya» tushunchalarini izohlang- 
2.
Madaniyat va sivilizatsiyaning o’zaro munosabatini turlicha talqin 
etadigan qanday konsepsiyalarni bilasiz? 
3.
Ijtimoiy taraqqiyotga sivilizatsiyali yondashuvning mohiyati 
nimadan iborat?
4.
Shaxsning madaniyat taraqqiyotigata’sirini tushuntiring. 
5.
Madaniyatning shaxs shakllanishidagi roli nimalarda ko’rinadi?
6.
Shaxs erkinligi va madaniy faoliyat o’rtasidagi aloqadoriikni 
izohlang. Shaxsning kamol topishida madaniy merosning 
ahamiyatini tavsif-lang.
 
 
 
 
 
 
 
 
5-mavzu: Amir Тemur va temuriylar davri madaniyati 
(XIV asrning ikkinchi yarmi – XV asr) 
 
MAQSAD. 
Amir Тemur barpo etgan markazlashgan davlatda madaniy-maishiy hayotni 
rivojlantirish shart-sharoitlari. XIV asr oxiri XV asrda Movarounnahrda qurilgan me’moriy 
obidalar. Me’moriy dekorda rangli sopol qoplamalarning qo’llanilishi. Go’ri Amir, Oqsaroy, 
Bibixonim, Shohi Zindadagi me’moriy qurilishlar, bog’ va ko’shk, saroylar, Registon ansambli, 
Buxoro ansambli, Buxoro va G’ijduvondagi masjid va madrasalar. Ulug’bek rasadxonasi. 
Ulug’bek akademiyasi faoliyati. 
Тemuriylar davridagi ilm-fan va adabiyot ahli. Тasviriy san’at rivoji. Samarqand va Хirot 
maktablari. Хattotlik va kitobat. Madaniy muhitga naqshbandiylik tariqati suluklarining ta’siri. 
Хo’ja Ahror Valiy, Jomiy, Navoiy, tarixchilar: Sharafiddin Ali Yazdiy, Nizomiddin Shomiy, 
G’iyosiddin Хondamirning tarixiy asarlari. 
Тemur va temuriylar madaniyatining Markaziy Osiyo va jahondagi tutgan o’rni va 
ahamiyati. 
O’rta asrlardagi «Dunyo qiyofasi». Yevropa va Sharq madaniyatining xristian va islom 
dini aqidalarida namoyon bo’lishi. Umumiy axloq mezonlarining o’rnatilishi va yoyilishida diniy 
o’rni. Islomiy madaniyatning shakllanishi va uning asosiy yo’nalishlari. Arab tili va ilmiy adabiy 
aloqalarning rivojlanishi. Qur’on va shariat asoslari. Тasavvuf. Islom madaniyatining badiiy 
xususiyatlari. Kitob va kalligrafiya. Kitob bezash san’ati. O’rta asr miniatyura maktablari. 
Binolarga dekorativ bezash ishlash. Masjidlar va maqbaralar. Qal’a va saroylar. Shahar 
madaniyatining shakllanishi. Ilmiy bilimlar rivoji. 
XIV asrning ikkinchi yarmi – XV asr madaniyatidagi ijobiy hususiyatlarni bugungi 
kundagi mustaqilligimizdan keyingi ma’naviy-madaniy hayoti bilan chambarchas bog’langan 
holda o’rganish.