Солиқларни тўлашдан бош тортиш

Учинчи стратегия энг кенг тарқалганидир. У қонуний фаолият натижаларини яшириш схемасига асосланади.

• Коррупцион келишув – энг “оддий” схемалардан бири. У солиқ хизматчилари ёки фискал органларга таъсир эта оладиган юқори давлат ҳокимият органлари вакилларини тўғридан-тўғри пора бериб сотиб олишни назарда тутади.
• Институционал фикциялар (сохталиклар) – бу усул сохта корхоналарни (“қоғоздаги корхоналар” ёки узоғи билан уч ой фаолият юритадиган “бир кунлик корхоналар”) ташкил этишга асосланади.
• Сўнгра улар солиқ органлари томонидан текширувлар бошланмасдан ва бухгалтерлик балансини топширмасдан ёпилиб кетишади.

• Шу каби йўқолиб кетадиган корхоналарга кредитлар ажратилади, уларнинг ҳисоб рақамларига олдиндан тўлов расмийлаштирилади. Деярли ўз фаолиятини тўхтатган, ёпилиш арафасидаги банкларга солиқ тўловлари ўтказилади. Бу ҳолатларнинг барчасида пораларсиз ҳам фаолият юритиш мумкин, фақатгина сохта иқтисодий институтларни ташкил этиш ва қисқа муддатли фаолият харажатларини қоплаш керак, холос.

• Алмаштириш ўйинлари бир қисм молиявий оқимларни соя остига олиб, қонуний ва ноқонуний фаолиятлар чегарасида ушлаб турилади. Шундай қилиб, сохта операциялар амалга оширилганда молиявий ҳужжатлар мавжуд бўлмаган маҳсулот ва хизматларнинг корхона ва воситачи ёки сохта фирма ўртасидаги ҳаракатларини акс эттиради. Масалан, ҳеч ким етказиб беришни ҳаёл ҳам қилмаган маҳсулот учун пул ўтказилади, сохта маркетинг хизматлари учун буюртма берилади, ҚҚСни қайтариш имконини берувчи ёлғондакам экспорт амалга оширилади, “тумовдан” суғурталаш шартномалари бўйича мукофотлар тўланади.

• Туристик компания ўз асосий фаолиятини амалга ошириш мақсадида бир неча автобусларни сотиб олади, лекин уларни фирма таъсисчиларининг қариндошлари номларига шахсий мулк сифатида расмийлаштиради, қариндошлар, ўз навбатида, ёлланган ҳайдовчилар номига автобусни ҳайдаш бўйича ишончнома берадилар ва туристик фирма билан ушбу транспорт воситаларини ижарага бериш бўйича шартнома тузадилар.
• Натижада транспорт воситалари фирма балансига ўтмайди ва солиқлар тўланмайди.