Soha iqtisodiyoti va menejmenti Korxonalar tasnifi

Foydani taqsimlash va uni ko‘paytirish yo‘llari.

Foydani taqsimlash tamoyillari:

• 
  Korxonaning ishlab chiqarish va moliyaviy faoliyati natijasida olingan foydasi davlat va korxona o’rtasida ho’jalik sub’yekti sifatida taqsimlanadi;
  
• 
  Foydaning davlatga to’lanuchi bir qismi soliq va yig’imlar ko’rinishida byudjetga kelib tushadi. Soliqlar tarkibi va foizi, ularni hisoblash tartibi va byudjetga to’lanuvchi boshqa to’lovlar qonunchilik tomonidan belgilanadi;
  
• 
  Soliqlar to’langandan so’ng korxona tasarrufida qoluvchi foyda miqdori, uning ishlab chiqarish hajmini oshirish hamda ishlab chiqarish va moliyaviy faoliyat natijalarini yaxshilashdan manfaatdorligini kamaytirmasligi lozim.
  

Foydani ko‘paytirish yo‘llari:

• 
  Ishlab chiqarilayotgan mahsulot miqdorini, sifatini oshirish;
  
• 
  Ortiqcha asbob-uskunlalar va boshqa mulkini sotib yuborish yoki ijaraga berish;
  
• 
  Moddiy resurslar, ishlab chiqarish quvvatlari va maydonlari, ish kuchi va ish vaqtidan unumliroq foydalanish hisobiga mahsulot tannarxini pasaytirish;
  
• 
  Ishlab chiqarishni diversifikatsiya qilish;
  
• 
  Mahsulot bozorini kengaytirish va h.k.
  

72.