Soha iqtisodiyoti va menejmenti Korxonalar tasnifi

Bahoning turlari.

Bahoning turlari:

• 
  Ulgurji narxlar. Bu narxlarda tovarlar katta partiyalarda, ko’tarasiga sotiladi. U tarkiban ishlab chiqarish harajatlari hamda ulgurji-savdo tashkilotlari harajatlari va foydasini o’z ichiga oladi.
  
• 
  Chakana narxlar. Bu tovarlar bevosita iste’molchilarga sotiladigan narxlar. Chakana narx o’z tarkibiga tovarning ulgurji narxi hamda chakana savdo tashkilotlari harajatlari va foydasini oladi.
  

• 
  Harid narxlari. Bu narxlar davlat buyurtmasi bo’yicha ishlab chiqarilgan tovarlarga belgilanadi. Ayrim hollarda bunday narxlarga muayyan ustama va imtiyozlar bo’lishi ko’zda tutiladi.
  
• 
  Dotatsion narxlar. Davlat byudjeti hisobidan arzonlashtirilgan narxlardir.
  
• 
  Demping narxlar. Bunday narxlarda ishlab chiqaruvchilar bozordagi mavqeini mustahkamlash va raqiblarini siqib chiqarishda foydalaniladi. U bozorga “suqilib kirish” narxi deb ham ataladi.
  
• 
  Nufuzli narxlar. Aholining yuqori daromad oluvchi qatlami harid qiladigan nufuzli (obro’talab) tovarlarga belgilanadi.
  
• 
  Ta’riflar. Turli xil xizmatlat (telefon, transport kommunal va h.k.) bahosi sifatida chiqadi.
  
• 
  Davlat baholari. Bu ishlab chiqaruvchilarga davlat tomonidan buyurtma berilganda qo`llaniladi.
  
• 
  Mavsumiy baholar. Bu mavsumiy ishlab chiqariladigan tovarlarga belgilanadi.
  
• 
  Milliy va jahon baholari-alohida tovaming baynalminal harajatlari. Bunda jahon bozoridagi talab va taklif nisbati hisobga olinadi.
  
• 
  Standart baholar. Haridor cho`ntagidagi pulga qarab, ma`lum davrgacha o`zgarmaydigan qat`iy standart narxlar qo`llaniladi.
  
• 
  Ob`ektiv baho. Tarkibida o`rtacha sifat ko`rsatkichlariga ega bo`lgan u yoki bu tovarning o`rtacha bahosidir.
  

68.