Sitologiya va

lizosoma
hamda 
va-
kuola
hosil bo‘lgan deyiladi. Bu taxminlarni isbotlovchi bir qator 
dalillar ham mavjud. Bularga mitoxondriya va xloroplastlarda DNk 
va RNkning mavjudligi, ularning bo‘linishini prokariot hujayrani 
bo‘linishiga o‘xshashligi va boshqalar.
Invaginatsiya gipotezasi.
Bu gipotezaga ko‘ra, eukariot hu-
jayraning ba’zi organellalari hujayraning tashqi membranasini in-
vaginatsiyasi (sitoplazmaga botib kirishi) natijasida hosil bo‘lgan. 
Invaginatsiya gipotezasi eukariot hujayra ko‘p hujayralardan 
emas, balki bitta hujayradan kelib chiqqan deb tushuntiradi. Bu 
gipoteza xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo‘sh membrana-
larining kelib chiqishini oson tushuntirib beradi.
Ko‘p genomli gipoteza.
ushbu gipotezaga ko‘ra, eukariot 
hujayralar prokariot hujayralardan ular genomining ayrim qismlar-
ga bo‘linishi, bu qismlarning asta-sekin muayyan funksiyani ba-
jarishga moslanishi natijasida paydo bo‘lgan. ko‘p genomli taxmin 
haqiqatga yaqin bo‘lib, yadro va sitoplazmani plastik jarayonlarni 
o‘xshashligi bilan isbotlanadi. 
1. Simbioz gipotezasini mohiyatini yoritib bering.
2. Invaginatsiya gipotezasini tushuntiring.
3. ko‘p genomli gipoteza bo‘yicha eukariot hujayralar
qanday vujudga kelishini izohlab bering.
4. Quyida berilganlarning javoblarini juftlab ko‘rsating.
1
invaginatsiya 
nazariyasi
A
suyuq moddalarni membrana orqali o‘tishi
2
simbioz naza-
riyasi
B
qattiq moddalarni membrana orqali o‘tishi
3
ko‘p genomli 
nazariya
D
yashil pigmentlarni fotosintezda ishtirok 
etishi
http:eduportal.uz

---

51
huJAYRA hAQIDAGI TA’LIMoT
II Bo‘LIM
4
xloroplast
e
har xil rangga ega plastidalar
5
xromoplast
F
monosaxarid, disaxaridlar hosil qilishda 
ishtirok etadi
6
leykoplast
G
membrana orqali moddalarni tashqariga 
chiqishi
7
fagotsitoz
h
eukariot hujayra har xil prokariotlardan 
kelib chiqqan
8
pinotsitoz
I
eukariot hujayra hujayra qobig‘ining botib 
kirishi hisobiga hosil bo‘ladi
9
ektotsitoz
J
hujayra genomining ayrim qismlari 
hisobiga hosil bo‘ladi
1-
2-
3-
4-
5-
6-
7-
8-
9-