Jinsiy hujayralarning rivojlanishi (gametogenez). Jinsiy
hujayralar (gametalar) jinsiy bezlarda rivojlanadi. Spermatozoid-
lar – urug‘donda, tuxum hujayra – tuxumdonda. Spermatozoidlar-
ning rivojlanishi – spermatogenez, tuxum hujayraning rivojlani shi –
ovogenez deyiladi (37- rasm).
Jinsiy hujayralarning hosil bo‘lishi jarayonida spermatogenez
va ovogenez bir nechta bosqichlarda amalga oshadi.
1 bosqich. Ko‘payish davri , birlamchi jinsiy hujayralar mitoz
yo‘li bilan ko‘payishi natijasida hujayralar soni ortadi. Spermatoge-
nezda birlamchi jinsiy hujayralar juda tez ko‘payadi, ko‘pincha bu
jarayon balog‘atga yetish davridan boshlab qarilik davrigacha da-
vom etadi. ovogenezda birlamchi urg‘ochi jinsiy hujayralarning
ko‘payishi tuban umurtqasizlar-
da butun umri mobaynida davom
etadi.
2 bosqich. O‘sish davri boshlang‘ich jinsiy hujayralar-
ning ayrimlari o‘sish zonasiga
o‘tib kattalashadi, oziq moddalar
Tovuq tuxu- mining sxematik tuzili- shi: 1 po‘choq; 2 po‘choq osti parda; 3 sariqlik; 4 embrion diski; 5 havo kamerasi; 6 oqsil parda; 7 oqsil ipcha; 8 xalaza (tortma). 3 5 4 3 2 1 6 7 8 6 36 rasm.
109
oRGANIZMLARNING INDIVIDuAL RIVoJLANIShI - oNToGeNeZ
V Bo‘LIM
1
spermatozoid; 2
tuxum hujayra; 3
yo‘naltiruvchi tanachalar. ko‘payish
davri
o‘sish davri
Yetilish davri
Spermatozoid va tuxum hujayraning rivojlanish