Sitologiya va gistologiya asoslari

EKARYOT hujayralari bo'linish mexanizmi

1. Mitoz va meiozning tashkil etilishi.

2. Meyoz.

3. Ikkinchi mayoz bo'linishi.

4. Mitotik tsikl va uning davrlari haqida tushuncha.

5. Hujayra aylanishining umumiy qonuniyatlari.

6. Proliferativ uyqu holatining ochilishi.

7. Proliferativ uyqu holatining kontseptsiyasi.

8. Dam olish hujayralarining metabolik xususiyatlari.

9. Proliferativ uyqu - hujayraning faol metabolik holati.

10. Hujayralarning bo'linishini tartibga solish.

Mitoz va meiozni tashkillashtirish. Qizil hujayralar o'rtasida irsiy materialning teng taqsimlanishi uchun uni oz sonli tarkibiy bo'linmalarga - xromosomalarga qadoqlash kerak. Har bir tur uchun soni doimiy bo'lgan xromosomalarda genlarning moddiy tashuvchisi - DNK bor. Mitozning boshida har bir xromosoma bir xil genetik materialni tashuvchi ikkita ipdan - xromatidlardan iborat. Mitoz paytida xromosomalarning uzunlamasına bo'linishi, so'ngra xromatidlarning hujayra qutblariga ajralishi (ularning qiz xromosomalariga aylanishi) sodir bo'ladi. Mitozning mohiyatini tashkil etuvchi va qiz hujayralar o'rtasida genetik materialning teng taqsimlanishini ta'minlaydigan aynan shu ikki hodisa.

Meyoz (yunoncha "meiosis" - pasayish). Bu xromosomalar sonining ikki baravar kamayishiga olib keladigan hujayraning qisqarishi (diploiddan haploidga 2n  1n). Jinsiy jarayon natijasida paydo bo'lgan organizmning hayoti ikkita jinsiy hujayralar - tuxum va sperma birlashishi bilan boshlanganligi sababli, xromosomalarning diploid to'plami qanday saqlanadi va nima uchun ko'paymaydi degan savol tug'iladi. . Agar bu har bir yangi avlodda ro'y bergan bo'lsa, unda somatik hujayralardagi xromosomalar soni juda tez aniq bo'lardi.