Системалы плата системалы (matherboard)

Арқа көпирди әдетте PAC (PCI/AGP Controller) контроллери деп атайды. Ол системалы платаның тийкарғы ҳәм процессордан тысқары системалы платаның толық жийилигинде ислейтуғын (процессор шинасы) бирден-бир компоненти болып есапланады. Заманагөй микросхемалар топламында арқа көпирдиң бир кристаллы микросхемасы пайдаланады; алдынғы версияларда арқа көпирдиң толық схемасынан ибарат 3 микросхема бар еди.

• Арқа көпирди әдетте PAC (PCI/AGP Controller) контроллери деп атайды. Ол системалы платаның тийкарғы ҳәм процессордан тысқары системалы платаның толық жийилигинде ислейтуғын (процессор шинасы) бирден-бир компоненти болып есапланады. Заманагөй микросхемалар топламында арқа көпирдиң бир кристаллы микросхемасы пайдаланады; алдынғы версияларда арқа көпирдиң толық схемасынан ибарат 3 микросхема бар еди.
• Қубла көпир төменирек тезликке ийе ҳәм барлық ўақытта бөлек микросхемада жайласқан. Қубла көпир PCI (33 МГц) шинасына жалғанады ҳәм ISA (8 МГц) шинасы интерфейсинен ибарат. Буннан басқа ол әдетте , IDE қатты диск интерфейсин ҳәм USB (Universal Serial Bus — универсал избе-из шина) интерфейсин иске асыратуғын, сондай-ақ саат ҳәм CMOS яд функцияларын иске асырыўшы схемаларын орынлайтуғын еки микросхемадан ибарат. Қубла көпир ISA шинасы ушын зәрүр болған, ядқа тиккелей доступ контроллери ҳәм үзилислер контроллерин қоса барлық компонентлерден ибарат.

Системалы платаның үшинши компоненти болып есапланатуғын Super I/O микросхемасы ISA (8 МГц) шинасы менен бириктирилген ҳәм системалы платаға беркитилген барлық перифериялық қурылмалардан ибарат. Мәселен, Super I/O микросхемаларының көпшилиги параллель портты, еки избе-из портты, жумсақ диск контроллерин, клавиатура/мышь интерфейсин қоллайды. Қосымша компонентлерге CMOS RAM/Clock, IDE контроллери, сондай-ақ ойын порты интерфейси киреди. IEEE-1394 ҳәм SCSI портларынан ибарат системалар, бул типтеги портлар ушын бөлек микросхемаларды пайдаланады.

• Системалы платаның үшинши компоненти болып есапланатуғын Super I/O микросхемасы ISA (8 МГц) шинасы менен бириктирилген ҳәм системалы платаға беркитилген барлық перифериялық қурылмалардан ибарат. Мәселен, Super I/O микросхемаларының көпшилиги параллель портты, еки избе-из портты, жумсақ диск контроллерин, клавиатура/мышь интерфейсин қоллайды. Қосымша компонентлерге CMOS RAM/Clock, IDE контроллери, сондай-ақ ойын порты интерфейси киреди. IEEE-1394 ҳәм SCSI портларынан ибарат системалар, бул типтеги портлар ушын бөлек микросхемаларды пайдаланады.
• Арқа ҳәм қубла көпир микросхемаларына ийе жаңа системалы платаларда Super-South Bridge (суперқубла көпир) микросхемасы усынылған. Ол еки микросхеманың — қубла көпир ҳәм Super I/O микросхемаларының функционал мүмкиншиликлерин өз ишине алады.