Sirtqi” fakultet “Bank ishi” yo’nalishi mavzu: “Bank plastik kartochkalar bilan operatsiyalar va ularning hisobi” mavzusidagi kurs ishi

2. Plastik kartochkalar bilan hisob-kitoblar
1995 yilda O‘zbekistonda ilk marotaba milliy valюtada kredit va debet to‘lov plastik kartochkalari muomalaga chiqarildi.
2004 yil 24 sentyabrda 445-son bilan qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "Plastik kartochkalar asosida hisob-kitob qilish tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida‖gi qarori doirasida YAgona umumrespublika protsessing markazi tashkil etildi. U savdo tashkiloti ѐki xizmatlar sohasiga ѐxud plastik kartochka egasiga qaysi bank orqali xizmat ko‘rsatilaѐtganidan qat’i nazar, bank operatsiyalarini barcha savdo shoxobchalarida yagona rejimda olib borish imkonini beradi. Ayni paytda, YAgona umumrespublika protsessing markazi so‘m plastik kartochkalarini muomalaga chiqaruvchi 25 ta tijorat bankni birlashtiradi. Markazda ―UZKART‖ so‘m plastik kartochkalari bo‘yicha naqd pulsiz hisob-kitoblar banklararo to‘lov tizimi tashkil etilgan.
Joylarda plastik kartochkalar egalariga kechaю kunduz xizmat ko‘rsatishga imkon beruvchi axborot-ma’lumot terminallari tarmog‘i ishlab turibdi, terminallar, bankomatlar va infokiosklarni ta’mirlash bo‘yicha servis xizmatlari tashkil etilgan.
BPK (bank plastik kartochka)-bank tomonidan emissiya qilingan, personalizatsiyalangan, to‘lov vositasi sifatida ishlatiladigan va o‘z saqlovchisiga bank hisobvarag‘idagi mablag‘lari doirasida operatsiyalarni, jumladan, hisobvaraq orqali naqd pulsiz hisob-kitoblarni (to‘lovlarni) amalga oshirish, undan naqd pul mablag‘larini va bank kreditini olish imkonini beruvchi bank plastik kartasi.
BPKlardan jismoniy va юridik shaxslar tomonidan amalga oshiriladigan naqd pulsiz hisob-kitoblarda, shuningdek naqd pul beradigan shoxobchalar va bankomatlardan naqd pul mablag‘larini olishda foydalaniladi.
Xalqaro BPKlar vakolatli banklar tomonidan muomalaga chiqariladi va ularga xizmat ko‘rsatiladi.
Plastik kartaning egasi bo‘lish uchun quyidagilarni bajarish kerak: Shaxsiy plastik kartaning ochilishi to‘g‘risidagi arizani rasmiylashtirish; Bankka pasport taqdim etib, shartnomaga qo‘l qo‘yish.
Ko‘pchilik plastik karta ѐrdamida tovarlar va xizmatlar uchun haq to‘lashning qulayligi to‘g‘risida eshitgan. Ko‘pchilik xorijiy safarlari paytida VISA kartani ishlatishgan, pullarni bankomat orqali olishgan. Xo‘sh, kartaning ana shunday qulay hisob-kitob vositasi ekanligi va quyidagi turlari mavjud.