Sinfi uchun darslik

68-d a r s. 
KELISHIK QO‘SHIMCHALARI
1-topshiriq. 
O‘qidim
 so‘zini 
kitob
 so‘ziga bog‘lang. 
Kitob
 so‘ziga qanday
qo‘shimchalar qo‘shganingizni ayting.
2-topshiriq.
 
Kitob, kitobning, kitobni, kitobda, kitobdan, kitobga
 so‘zlarini
o‘qidim, muqovasi, oldim, yozilgan, ko‘chirdi, xaridor bo‘ldi 
so‘zlaridan muvofiq
keladiganiga bog‘lang.
Otlarga qo‘shilib, ularni o‘zidan keyin kelgan boshqa
so‘zlarga tobelashtirib bog‘lab keladigan qo‘shimchalarga
kelishik qo‘shimchalari deyiladi.
Tilimizda 6 ta kelishik mavjud bo‘lib, ulardan beshtasi-
ning qo‘shimchasi bor
: 1) bosh kelishik (–); 2) qaratqich
kelishigi (-ning); 3) tushum kelishigi (-ni); 4) jo
‘
nalish kelishigi
(-ga, -ka, -qa); 5) o
‘
rin-payt kelishigi (-da); 6) chiqish kelishigi
(-dan).
239-mashq. 
O‘qing. Rivoyat mazmunini so‘zlab bering.
XUSHMUOMALALIK
Xushmuomalalik yarim baxtdir, ya’ni u baxt eshigini ochishi
mumkin, xolos. Biroq bu bilan baxtni uzoq ushlab bo‘lmaydi. O‘zingiz
o‘ylang, inson xushmuomala bo‘lsa-yu, lekin mehribonlikni va
g‘amxo‘rlikni bilmasa, birovning mushkulini oson qilmay, faqat o‘zining
shaxsiy manfaati uchun ish yuritsa, hurmatga sazovor bo‘lmaydi,
yakkalanib qoladi.
Xushmuomalalik zaminida mehnatsevarlik bilan bir qatorda meh-
ribonlik va g‘amxo‘rlik qaynab tursa, odam umrbod baxtli hayot gash-
tini suradi. 
(H. Ziyoyev)
Topshiriq. 
Matndagi kelishik qo‘shimchalarini ko‘chiring.
240-mashq.