Sinf: VII 1 dars Sana: Fan: Geometriya. Mavzu: Geometriyaning vujudga kelish tarixi. Geometrik shakllar va jismlar. Eng sodda geometrik shakllar. Nuqta, to`g`­ri chiziq va tekislik. Darsning maqsadi

3.Yangi mavzuni bayon qilish.

Qo‘shni burchaklar — bittadan tomonlari umumiy, qolgan tomonlari to‘g‘ri chiziqni tashkil qiluvchi burchaklar jufti.

rasmda AOB va BOC qo‘shni burchaklar tasvirlangan.

F aollashtiruvchi mashq

Shunday qilib, qo‘shni burchaklar yig‘indisi 180° ga teng ekanligini ta’kidlab o‘tamiz.

1. 
   Q o‘shni burchaklar yig‘indisi yoyiq burchak bo‘lishini ko‘rsating.
   B) Agar qo‘shni burchaklar o‘zaro teng bo‘lsa, ular to‘g‘ri burchak bo‘lishini ko‘rsating. 1 1
   

4 2 2- rasm 4 2 3- rasm

3 3
C)2- rasmda tasvirlangan, ikki to‘g‘ri chiziqning kesishidan hosil bo‘lgan  1, 2, 3 va 4  burchaklardan qaysilari o‘zaro qo‘shni burchaklar juftini hosil qiladi?

Vertikal burchaklar — ikki to‘g‘ri chiziqning kesishidan hosil bo‘lgan va o‘zaro qo‘shni bo‘lmagan burchaklar jufti.

3-rasmda 1 va 3 vertikal burchaklardir. Shuningdek, 2 va 4 ham vertikal burchaklar juftini hosil qiladi. Endi vertikal burchaklarning quyidagi xossasining to‘g‘riligini isbotlaylik.

Xossa. Vertikal burchaklar o‘zaro teng. Aytaylik, 1 va 3 vertikal burchaklar berilgan bo‘lsin (3-rasm). 1 = 3 bo‘lishini isbotlaymiz.
Isbot: 1 + 2 = 180°, chunki 1 va 2 qo‘shni burchaklardir. 2 + 3 = 180°, chunki 2 va

3 lar ham qo‘shni burchaklardir. Bu ikki tenglikdan 1 + 2 = 2 + 3 yoki 1 = 3 ekanligini hosil qilamiz.

Darslikdagi 1-8 masalalar ishlanadi.