«Симсиз алоқа» фанидан маъруза Радиоалоқа асослари

Икки частотали симплекс (ярим дуплекс) алоқа

• Икки частотали симплекс (ярим дуплекс) алоқа
• Бу алоқа тури катта қоплашли тизимларни ташкил этиш учун қўлланилади. Унинг маъноси шундан иборатки, радиоалоқа иккита қабуллаш ва узатиш частоталаридан фойдаланиб амалга оширилади. Радиостанциялар битта частотада сигнални қабул қилади, бошқа частотада узатади.

• Бир вақт моментида абонент “қабуллаш” ёки “узатиш” режимида бўлиши мумкин.

• Ретрансляторнинг умумлаштирилган тузилиш схемаси

• Катта масофали радиотармоқларда алоқа масофасини ошириш учун ретрансляцион станциялар (ретрансляторлар, репитерлар) киритилади

• Маълум белгилар ва тушунчаларга бу ерда янги фидер тракти қўшилади, у электромагнит энергияни антеннадан қабул қилгичга (Қаб) ва транмиттердан (Уз) антеннага узатадиган ва фидер ва қатор ёрдамчи элементларга эга бўлади

• Алоқа масофаси 2-10 километр бўлган радиоалоқа тизимлари (шаҳар-очиқ майдон)

• Радиоалоқани ташкил қилишнинг бу усули савдо марказлари, дўконлар, омборлар, қурилиш майдончалари, ҳар қандай объектни қўриқлаш алоқаларини ташкил қилиш учун (қўриқлаш учун рациялар), спорт иншоотлари ва мажмуалари, ишлаб чиқариш майдончалари, фабрикалар ва бошқалар, масалан, ов қилиш учун рация учун тўғри келади

• 10-50 километрлар масофали радиоалоқа тизимлари (кўчма – автомобиль станциялари)

• Радиоалоқани ташкил этишнинг бу усули йирик саноат корхоналари ва фабрикалар, агросаноат мажмуаси фермалари ва корхоналари, ўрмон хўжалиги, ўрмон хўжалиги комплекслари ва ўрмон хўжалиги корхоналари, ҳар қандай катта майдон объектлари (масалан, такси учун алоқа ташкил этиш) ва бошқалар учун тўғри келади.

• Ретранслятордан фойдаланиладиган радиоалоқа тизимлари, алоқа масофаси 70 километрларгача (автомобиллар трансиверлари учун)

• Ретранслятордан фойдаланишда маълумотларни абонентга узатадиган диспетчерга эҳтиёж қолмайди, ретранслятордан фойдаланиладиган радиоалоқа тизимининг ҳар бир абоненти тизимнинг бошқа абонентларига ўзи чақирувни амалга ошириши мумкин. Ретранслятор чақирув сигналини автоматик равишда барча тармоқ абонентларига қайта йўналтиради. Бу УҚТ радиоалоқасни ташкил қилиш усули меҳмонхона бизнеси, йирик савдо марказлари, бизнес марказлари ва бошқалар учун тўғри келади.

• “Нуқта-нуқта”да радиоалоқани ташкил қилиш схемаси

• Бундай тизимлар унча катта бўлмаган ҳудудларда маҳаллий алоқани таъминлаш учун ишлатилади. Бу 1-2 км масофаларда биноларда ёки 5-10 км масофада бинолардан ташқарида алоқа ҳисобланади. Бу радиоалоқа тармоқларида одатда фақат кўчма трансверслар каби радиоалоқа воситалари ишлатилади

• “Юлдуз” туридаги диспетчерлик бошқаришли радиоалоқа тизимини ташкил этиш схемаси

• Бундай радиоалоқа тизимлари марказий диспетчерлик базавий станцияси, антенна-фидер тракти, кўчма ва автомобиллар трансиверларидан ташкил топади. Бунда антеннани иложи борича юқори жойлаштириш мақсадга мувофиқ. Бу тизимлар мобил станцияларни диспетчер билан бутун қамраб зонасида (50 кмгача) ва базавий антеннанинг муваффақиятли жойлашишида кўчма станция билан 10-15 км масофада радиоалоқасини таъминлайди

• Кўп каналли ретрансляциялашли алоқа тизимлари

• Ретрансляторлардан фойдаланиладиган радиоалоқа тизимлари катта қамраб олиш зонасини таъминлашда ишлатилади. Диспетчерли тизимлардан фарқли равишда қамраб олиш зонасидаги барча трансиверлар бир-бирлари билан ретрансляторлар орқали боғланиши мумкин. Исталган абонент станцияси диспетчерлик станцияси бўлиши мумкин.