Ўсимликлар морфологияси ва


-расм. Новдада баргларнинг ж ойлаш иш и:  А



Download 7,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet128/206
Sana01.07.2022
Hajmi7,77 Mb.
#728135
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   206
Bog'liq
Ботаника (Икромов М) 2002

78-расм.
Новдада баргларнинг ж ойлаш иш и: 
А
— навбатли, кетм а-кет 
ёки спираль (ш аф толи -Persica vulgaris); 
Б —
қарам а-қарш и супротив 
(лигуструм-Lygustrum); 
В —
ҳалқасимон (олеандр-N erium oleandra).
78-расм В). Буларда қўшни давралар бир-бирининг устига 
жойлашмасдан, улар навбатлашиб, юқори ва пастки давра 
барглари ўртасидаги ораликдан жой олади.
Баргларнинг пояга жойлашиш тартиби ирсий белги 
бўлиб, ҳар қайси оилаларда маълум тартибда жойлашади.
Б ар г м о за и к а с и . 
Новданинг ўсиши натижасида унда 
жойлашган баргларнинг тартиби ҳам ўзгаради. Айниқса, 
поянинг бир текис ўсмаслиги, бўғим оралиқларининг бу- 
рилишига ва барглар жойлашиш бурчакларининг ўзгари- 
шига сабаб бўлади. Бу ўзгариш ёруғлик шароитига бог- 
лик. Шуниси диққатга сазоворки, барча ўсимликларнинг 
барг пластинкалари бир-бирига нисбатан қуёш нурини 
тўсмай жойлашади. Бу ҳодисага барг мозаикаси ёки барг 
нақшлари деб аталади. 
Б ар г м о за и к а си
айниқса, дарахт ва 
буталарнинг плагитроп новда ва шохчаларида (жўка, ўткир 
баргли заранг, қайрағоч ва бошқа дарахтларда) плюш, ге­
рань, тамаки, зубтурум ва бошқа ўтчил ўсимликларда уч­
райди.
Б ар гл арн и н г х и л м а -х и л л и г и . 
Одатда, бир ўсимликнинг 
танасида жойлашган барг шапалоғи шакл тузилиши жи-


ҳатидан ҳар хил бўлади. Уруғдан униб чиққан ўсимлик- 
нинг биринчи чинбарги — уруғпалла ҳисобланади, у мур- 
такнинг дифференциялашишидан ҳосил бўлади. Уруғпал- 
ла катта-кичиклиги, шакли ва бажарадиган вазифаси жи- 
ҳатидан ундан кейин ривожланадиган барглардан фарқ 
қилади.
Уруғпаллалар шакли жиҳатидан оддий, юмалоқ ёки 
тухумсимон (лабгулдошлар, атиргулдошлар), ёки нокси- 
мон (гулхайрвдошлар), буйраксимон (капалаккгулдошлар), 
ништарсимон ёки ланцетсимон (итузумдошлар), узунчоқ 
(зубтурумдошлар) ва ҳоказо бўлади.
Кўпчилик ўсимликларда уруғпаллалар униб ер устига 
чиқади, яшил рангга киради ва ўсимликнинг фотосинтез 
жараёни борувчи органига айланади. Баъзи ўсимликлар 
(эман, шўра, нўхат ва бошқалар)да уруғпаллалар ер ости­
да қолиб, ғамловчи орган вазифасини бажаради. Уруғпал- 
лаларнинг ҳосил бўлиши 

Download 7,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish