Ўсимликлар физиологияси фанига кириш. ҲУжайра физиологияси

Вакуола системаси фақат ўсимликлар ҳужайрасида учрайди, етук ҳужайрада вакуола марказий ўринни эгаллайди. Эндоплазматик тўрдан провакуолалар ҳосил бўлиб, уларнинг йиғиндисидан йирик вакуола таркиб топади ва унинг устки қисмида мембрана ҳосил бўлиб, у тонопласт дейилади; у эндоплазматик тўрнинг ҳосиласидир. Вакуоладаги гидролитик ферментлар полимер бирикмаларни кичик молекулаларгача парчалайди. Вакуола шираси таркибида минерал тузлар ва органик моддалар, яъни оқсиллар, углеводлар, органик кислоталар ва аминокислоталардан ташқари, феноллар, танинлар, алкалоидлар, антоцианлар каби моддалар бўлади. Вакуолага моддалар ҳар хил йўл билан тонопласт орқали ўтади. Вакуолада заҳира оқсил тўпланиши мумкин.

• Вакуола системаси фақат ўсимликлар ҳужайрасида учрайди, етук ҳужайрада вакуола марказий ўринни эгаллайди. Эндоплазматик тўрдан провакуолалар ҳосил бўлиб, уларнинг йиғиндисидан йирик вакуола таркиб топади ва унинг устки қисмида мембрана ҳосил бўлиб, у тонопласт дейилади; у эндоплазматик тўрнинг ҳосиласидир. Вакуоладаги гидролитик ферментлар полимер бирикмаларни кичик молекулаларгача парчалайди. Вакуола шираси таркибида минерал тузлар ва органик моддалар, яъни оқсиллар, углеводлар, органик кислоталар ва аминокислоталардан ташқари, феноллар, танинлар, алкалоидлар, антоцианлар каби моддалар бўлади. Вакуолага моддалар ҳар хил йўл билан тонопласт орқали ўтади. Вакуолада заҳира оқсил тўпланиши мумкин.
• Ҳужайра девори. Ўсимликлар ҳужайраси зич полисахарид қобиқ билан ўралган бўлади. Ҳужайра девори таркибини асосан целлюлоза, гемицеллюлоза, пектин, лигнин, суберин, кутин ва мум ташкил қилади. Целлюлоза – бу Д - глюкозанинг полимеридир. Гемицеллюлоза эса гексоза ва пентозаларнинг полимеридир. Ҳужайра деворини 30 % целлюлозага, 30% пектин моддалар ва оқсилларга тўғри келса, 40% га яқини гемицеллюлозадан иборат бўлади. Ҳужайра деворининг ва заҳира ҳужайрани ҳимоя қилиш ва сув миқдорини бошқариб, тургор ҳисобига, ҳужайранинг шаклини сақлайди, ҳужайранинг ионланишувида асосий компонент бўлиб хизмат қилади ҳамда моддаларнинг ҳужайрадан-ҳужайрага ўтишини таъминлайди.