Simlikchilik va chorvachilik tarmoqlari samaradorligini oshirish imkoniyatlari

4.1.2.O‘simlikchilikda xujalik yuritish tizimi. O‘simlikchilikda ish jarayonlarini tashkil qilish va ishlab chiqarishning uzlukizligini ta’minlash shartlari.
Qishloq xo’jaligining asosiy tarmoqlaridan biri dehqonchilikdir. Dehqonchilik tarmog’ini to’g’ri tashkil qilish va maqsadga muvofiq yuritish dehqonchilik tizimiga asoslanadi.
Dehqonchilik tizimi deyilganda arzon va sifatli dehqonchilik mahsulotlari yetishtirish maqsadida yerdan unumli foydalanish, tuproq unumdorligini oshirishga qaratilgan o’zaro bog’liq va bir-birini to’ldiradigan tashkiliy, texnikaviy va texnologik tadbirlar yig’indisi tushuniladi (9-chizma).




9-chizma. Dehqonchilik tizimining asosiy tadbirlari (elementlari) chizmasi

Dehqonchilik tizimi asosini dehqonchilik texnologiyasi, ya’ni agrotexnika tashkil qiladi. Bu tizim tuproq unumdorligini saqlash va yaxshilash sohasidagi agrotexnika tadbirlarining majmuidan iborat bo’lib, parvarish qilinayotgan ekinlar xususiyatiga muvofiq kelishi, ularning o’sishi va rivojlanishiga ko’maklashishi va pirovard natijada yuqori hosil yetishtirishni ta’minlashi kerak.

Dehqonchilik tizimining tashkiliy-iqtisodiy elementlari tarmoqni oqilona ixtisoslashtirish va tashkiliy tuzilishini belgilash, ishlab chiqarishni rejalashtirish, tashkil etish va boshqarish, mehnatni ilmiy asosda tashkil etish va unga haq to’lash, norma va normativlardan unumli foydalanish kabi tadbirlar majmuasini ifodalaydi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida tizimning samarali faoliyat ko’rsatishi ko’proq tashkiliy-iqtisodiy tadbirlarga bog’liq bo’lib bormoqda.
Dehqonchilik tizimida texnologik omillar muhim o’rin tutadi:

• 
  tuproqqa ishlov berish va ekinlarni parvarishlash tizimi – ekishdan oldingi va ekinlarning vegetasiya davrida tuproqqa ishlov berish, ekinlarni parvarishlash bilan bog’liq barcha agrotexnik va texnologik tadbirlar majmuasini o’z ichiga oladi. Bu tizim almashlab ekish, o’g’itlash, ekinlarning kasalliklardan, zararkunandalardan va begona o’tlardan himoyalash tizimlari bilan birgalikda rivojlantiriladi.
  
•