Ўсиб келаётган ёш авлод жисмоний тарбияси ва спортда инновацион технологиялар

Ўсиб келаётган ёш авлод жисмоний тарбияси ва спортда инновацион технологиялар 
Халқаро иштирокчилар ҳамкорлигида республика илмий-амалий анжумани материаллари
 
43 
1. Атаев А.К. Ёш ўсмирларга ўзбек курашини ўргатиш услубиёти. Жисмоний тарбия 
институти ва олий таълим муассасалари жисмоний тарбия факультетлари учун ўқув 
қўлланма. 2003 й. 
2. Атоев А.Қ. Кураш . Тошкент. 1987 й. 
3. Тошпўлатов Ж.Т. «Ўзбек кураши», Т., 2000 й.
4. Комил Юсупов. ,,Кураш халқаро қоидалари, техникаси ва тактикасиъъ Т., 2005.й 
 
O`QUVCHI YOSHLARDA SOG’LOM TURMUSH TARZINI SHAKLLANTIRISH 
KONSEPTSIYASI 
Farmonov O’.A., o’qituvchi, Buxoro davlat universiteti, Buxoro, O’zbekiston 
 
Jamiyatamizda ro`y berayotgan o`zgarishlar jarayonvda mustaqil fikr egasi bo`lgan, ma`lum 
hayotiy maqsad asosida faoliyat olib boradigan, sog’lom turmush tarzi asoslari talablarga og’ishmay 
rioya qiladigan shaxsni tarbiyalab voyaga etkazish o`ta muhim vazifa sifatida kun tartibidan alohida 
o`rin oldi. O`zbek modeli deya e’tirof etilgan uzluksiz ta`lim tizimi dorasida amalga oshirilayotgan 
zamonaviy ta`lim-tarbiya konsepsiyasi mazmunida o`quvchi shaxsining har tomonlama uyg’un rivoj 
topishi, shuningdek, mustahkam. qat’iy harakter va iroda egasi, jismonan hamda ruhan tetik o`quvchi 
yoosharni kamolga etkazish nazarda tutilgan.
O`zbekiston Respubliasi mustaqillikka erishgach bozor iqtisodiyotiga o`tish, erkin, demokratik 
jamiyat qurish, jamiyat ma`naviyatini yangalash, davlat va ijtimoiy kurilish sohalarida yuqori 
natijalarga erishishda sog’lom turmush tarzini targ’ib qilish, hozirga yosh avlodning, qolaversa, butun 
millatning sog’ligini asrash muhim masala hisoblanadi.
Sog’lom turmush tarzini targ’ib qilish har- xil yo`nalishlarda olib borilishi lozim. Bu, bir 
tomondan, talabalarga sog’lom turmushga oid ma`lum tibbiy va gigienik bilimlarni berishga, ularda 
sog’lom turmush tarzining organizm rivojiga qanday ta`sir etishi tasavvurlarning uyg’otishga 
qaratilgan bo`lsa, ikkinchi tomondan, ta`lim-tarbiyada gigaenik qoidalarga amal qilish, o`zining va 
atrofdagilarning sog’lig’yu, yashashini kundalik odatga aylantirish ko`nikmalarini shakllantarishga
bog’liqdir. Bu maqsadga sog’lom turmush tarzi ommaviy axborot vositalari orqali, shuningdek,barcha 
tarbiya o`choqlari bilan hamjihatlikda o’rta umum talimda keng targ’ib qilinmog’i zarur[1].
Oliy ta`lim miqyosida esa Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi, Sog’liqni saqlash vazirligi, 
Ijtimoiy ta`minot va mehnat vazirligi, Respublika “Oila” ilmiy-amaliy markazi, shuningdek, “Sog’lom 
avlod uchun”, “Yoshlar itifoqi” yoshlar ijtimoiy harakati, “Iste’dod”, “Mehnuri”, “Nuroniy”, kabi 
ko`plab nodavlat tashkilotlari o`zaro hamkorlikda aholi o`rtasida targ’ibot-tashviqot ishlarini olib 
borishlari lozim, Sog’lom turmush tarzi bu-inson hayoti va salomatligi xavfsizligini ta`minlashga 
xizmat qiluvchi ko`nikmalarga ega bo`lish asosida hayotiy faoliyatni yo`lga qo`yish hamda 
salomatlikning yuqori darajada bo`lishiga erishishni ta`minlovchi ijtimoiy hodisadir.
Sog’lom turmush tarzi-inson turmush sharoitlari faol o`zlashtirish usuli bo`lib, kun tartibiga rioya 
qilish, faol harakat asosida organizmni chiniqishidir, sport bilan shug’ullanish, to`la va sifatli 
ovqatlanish, ovqatlanishning gigienik qoidalariga rioya qilish, muloqot va ekologik madaniyatga 
erishish, umuminsoniy va milliy qadriyatlar asosida ma`naviy tarbiya o’shish, zararli odatlardan o`zini 
tuta bilish demakdir[2].
O`quvchi yoshlarni komil inson sifatida jismonan baquvvat va ma`naviy jihatdan etuk qilib 
voyaga etkazish-o`zi va atrofdagilar salomatligi qadriga etshiga, sog’lom turmush tarziga rioya 
qilishga, shu jumladan, yomon odatlardan xoli bo`lishga hamda o`zining hayotdagi o`rnini anglash 
masalalari yuzasidan mas`uliyatli qarorlar qabul qilishga odatlangan avlodga tarbiya berish masalasi 
bo`yicha yechimlarning yangicha yo`nalishlari - hayotda o`z o`rnini faol egallashga qodir bo`lgan, boy 
ma`naviy-ma`rifiy dunyoqarashli insonlarni jamiyatga yetkazib berishdir.
Uzluksiz ta`lim jarayoni uchun ishlab chiqilgan “Talaba yoshlarda sog’lom turmush tarzini 
shakllantirshi” konsepsiyasi ta`lim beruvchi va ta`lim oluvchilarga zaruriy holatlarda mas`uliyatli 
qaror qabul qilishda yordam bershi, ularning o`ziga bo`lgan ishonchni kuchaytirish, shaxsiy fazilatlarga 
to`g’ri baho bera olishga o`rgatish, ularga sog’lom turmush tarzini amalga oshirish uchun kerakli 
sharoitlarni yaratib berishni o`z oldiga maqsad qilib qo`ygan[3].
Voyaga etgan yosh avlodning sog’lig’shi mustahkamlash va muhofaza qilish mamlakatiz 
ijtimoiy rivojlanishining ustuvor yo`nalishlaridan hisoblanadi.

---