Щзбекистон республикаси олий

11.2. Yoqilg’ilarning tarkibi

Yoqilg’ining tarkibiy qismi foiz(%) larda ifodalanadi, ya’ni uning ish, quruq, yonuvchi, organik qismlarini tashkil qilgan kimyoviy elementlar yig’indisi har bir holat uchun 100% deb qabul qilinadi:

Yoqilg’ining ish qismi

C^u Q H^u Q K^u Q N^u Q S^u Q A^u Q W^u q 100% (11.1)

quruq massa qismi

C^k Q H^k Q O^k Q N^k Q S^k Q A^k q100% (11.2)

YOnuvchi massa qismi

C^e Q H^e Q O^e Q N^e Q S^e q 100% (11.3)

Organik massa qismi

C⁰ Q H⁰ Q O⁰ Q N⁰ q 100%

Yoqilg’i tarkibida uglerod qancha ko’p bo’lsa, kislorod shuncha kam bo’ladi va aksincha. Kislorod miqdorining Yoqilg’i tarkibida ortishi uning Issiqlik berishini pasaytiradi. Yoqilg’i tarkibidagi kimyoviy elementlarning reaksiyaga kirishi (Yonishi) da har xil miqdordagi Issiqlik ajraladi.

Kam miqdorda vodorod gazi suvni elektroliz qilish usuli bilan olinadi va ilmiy tadkikot laborotoriyalarida qo’llaniladi. Tabiiy va sun’iy gaz Yoqilg’i sifatida sanoatning turli tarmoklarida, avtomobilda, aviatsiyada oxirgi o’n yil mobaynida keng qo’llanilmokda.