Щзбекистон Республикаси Олий ва Щрта махсус талим вазирлиги



Download 131,39 Kb.
bet15/75
Sana11.07.2022
Hajmi131,39 Kb.
#773889
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   75
Bog'liq
yakubov. xorijiy mus.adabiyoti

Torli sozlar guruhi.

Torli sozlar guruhi simfonik orkestrning eng katta guruhidir. Zamonaviy orkestrlarda ijrochilar soni yuzdan ortiq. Shulardan 50-60 ijrochi torli-sozlar guruhini tashkil qiladi. Nima uchun? Birinchidan, torli sozlar guruhi orkestrning fundamenti, asosi hisoblanadi.Torli sozlar ovozidagi iliqlik, yumshoqlik, ravonlik va teranlik xususiyatlari bu guruhning boshqa guruhlardan ustunligini belgilaydi.


Ikkinchidan, boshqa guruhlar cholg’u sozlarining yangroq va kuchli ovozlari bosib ketmasligi uchun orkestrdagi torli sozlar soni ko’proq bo’lishi kerak.
Torli sozlar guruhiga skripka, alt, violonchel va kontrabas sozlari kiradi. Skripka guruhdagi asosiy soz hisoblanadi. Bu soz nihoyatda go’zal va ifodali ovoz tembriga ega.Orkestrda skripkalar ikki guruhga bo’lingan. Kompozitorlar birinchi va ikkinchi skripkalar partiyasini alohida yozadilar.
Alt sozining tuzilishi xuddi skripkanikiday, lekin alt skripkadan bir muncha katta. Shuning uchun uning tovush diapazoni pastrok, ovozi esa qalinroq.
Violonchel sozining tembri nihoyatda yumshoq va yoqimli. Lirik obrazlarni ham, qahramonlik obrazlarni ham ifodalab berishda violonchel keng qo’llaniladi.
Kontrabas sozining ovozi past, vahimali. Bu soz butun guruhning asosi hisoblanadi. Yakka holda juda kam chaladi. Lekin ba’zida kompozitorlar fojiali, vahimali obrazlarni tasvirlash uchun kontrabas ijrosidan foydalanadilar.


Yogochdan ishlangan damli sozlar guruhi

Bu guruhga fleyta, goboy, klarnet va fagot cholg’u sozlari kiradi. Bu cholg’ularning boshqa turlari ham bor. Lekin orkestr ijrosida ularning doimiy qo’llanishi shart emas. Fleyta nihoyatda engil va yorqin ovoz tembriga ega. Fleyta qushlarning sayrashini, fantastik va ertak obrazlarni juda ishonarli tasvirlaydi. Fleyta oilasiga mansub yana bir cholg’u sozi - bu fleyta - pikkolo (kichik fleyta).


Bu soz fleytadan kichik, lekin tovushi fleytanikidan bir oktava yuqori. Aytib o’tilganidek bu soz har doim qo’llanilmaydi. Goboy sozi ilik, yoqimli bizning surnayga uxshaydigan ovoz tembriga ega. Goboy oilasiga mansub bo’lgan ingliz surnayi goboydan kattaroq, ovoz diapozoni esa pastroq. Kompozitorlar sharq manzaralarini tasvirlashda shu cholg’u soziga ko’proq e’tibor beradilar.
Klarnet sozi sof, yorqin ovoz tembriga ega. Uning imkoniyatlari nihoyatda boy, turli xil xarakterlarni ifodalab bera oladi. Diapazoni juda katta. Har qanday balandlikda erkin va ravon chala oladi. Klarnet oilasiga mansub sozlar - kichik klarnet va bas klarnet orkestrda kerakli hollarda qo’llaniladi.
Fagot ovozi bu guruhda eng past, agar obrazli qilib tasvirlasak, keksa odamning norozi ohangda gapirishiga o’xshaydi. Lekin ko’p hollarda fagot juda jiddiy va g’amgin ohangda ham yangrashi mumkin. Fagotga oiladosh soz bo’lgan kontrfagot faqat kerakli hollarda qo’llaniladi.
Saksofon sozi juda kuchli, ifodali va yoqimli ovoz tembriga ega. Uning to’rtta turi bor.Bu soz ham faqat kerakli hollarda ishlatiladi.



Download 131,39 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish