Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti

29-  rasm.

VQ_= V^_

2 

g 

2 g ’

bundan

V0  =  V

ekanligini  k o 'rish  qiyin  em as.  D em ak Jism n iyu q o rig a   tik  otishda 

trayektoriyaning ixtiyoriy nuqtasida  ko'tarilish  va  tushish  tezliklari 

teng  b o 'la d i  (2 9 -  rasmga  q .),  y a ’ni  jism   qanday  tezlik  bilan 

yuqoriga  tik otilgan  bo 'Isa,  shunday tezlik bilan  otilish joyiga qaytib 

tushadi.

H avoda  tik  otilgan  jism   havoning  qarshiligi  bo'lgani  sababli 

maksimal balandlikka  ko'tarila olmaydi va uning qaytib tushgandagi 

oxirgi tezligi  otilgan vaqtdagi boshlang'ich tezlikdan  kichik bo'ladi.

Erkin  tushishning  oxirgi  tezligini  ifodalovchi  (30)  form uladan 

erkin  tushish  vaqtini  topam iz:

<37)

(35)  va (37)  form ulalarni  taqqoslab va  vQ =  v ekanligini  nazarga 

olib,  quyidagi  xulosaga  kelish  m um kin:  jism ning  tik  yuqoriga 

ко ‘tarilish  vaqti  erkin  tushish  vaqtiga  teng  bo ‘ladi.

59

---