Щтисодий хавфсизлик


  Манба: А.Турдиев. «Деловой партнер Узбекистан» газетаси. 2002 йил 2



Download 5,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/59
Sana25.02.2022
Hajmi5,5 Mb.
#306292
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   59
Bog'liq
Иқтисодий хавсизлик Ишмухамедов А Э


Манба: А.Турдиев. «Деловой партнер Узбекистан» газетаси. 2002 йил 2
май №18 (423).
145


Республикамизда ифлослантирувчи моддаларнинг 50 дан 
зиёд тури анидланган. Улар орасида нитратлар, фенол, нефть 
махсулотлари, хлорорганик ва oFnp. металлар кенг тардалган.
Бугунги, кунда яхши томонга кескин узгаришларни куза- 
тиш кийин. Узбекистоннинг кимё саноати хам маънавий, хам 
жисмоний жихатдан эскирган ва энергия 
c h f h m h
катта булган 
асбоб-ускуналар билан жихозланган. Асосий ишлаб чидариш 
фондларининг эскириши 65%дан ошади, шу жумладан, машина 
ва асбоб-ускуналарнинг эскириши 70%ни ташкил этади, бу эса 
тармокда фавдулодда вазиятлар руй беришига олиб келади.
Лекин шуни хам таъкидлаш жоизки, бу сохада мулкни 
давлат тасарруфидан чикариш ва хусусийлаштириш жараёни 
кечмокда, мулкчиликнинг янги шаклидаги корхоналар ташкил 
этилди, ишлаб чидариш самарадорлигини ошириш учун инвес­
тициялар жалб дилиниб, душма корхоналар очилди.
«Элекркимёсаноат» (Чирчид), «Азот» (Фаррона), «Наво- 
ийазот», «Аммофос» (Олмалид), Самарданд кимё заводи каби 
корхоналар ишчи-хизматчилари ва атрофда яшаётган ахоли учун 
катта хавф турдиради.
Хавф-хатарларнинг яна бир манбаи радиацион корхона- 
лардир. Бу борада хавфсизлика эришиш учун атроф-мухитни 
бундай моддалар билан ифлосланишдан мухофаза дилиш, те- 
гишли худудларга одамларни назоратсиз кучирмаслик, бу ер- 
ларда чорва молларини бодмаслик лозим. Акс холда жиддий 
экологик одибатлар келиб чидиши мумкин.
Кушни мамлакатлар — объектлари: Тожикистон алюми­
ний заводи, Сарез кули, Циргизистондаги Майл^у-Суу дарё со- 
Хилидаги радиоактив чидиндилар омбори ва хакозолар хам кат­
та экологик хавф турдиради.
16.3. Фавдулодда холатларнинг олдини олиш ва 
бу соха учун кадрлар тайёрлаш
Куплаб фалокат ва табиий офатларнинг олдини олиш 
имкони й^?д, лекин зарарларини камайтириш мумкин. Бунинг 
y4jn к^рашиш давлат сиёсатининг мухим элементи хисоблана- 
ди. Бу сохада ХУКУКИЙ ва меъёрий асослар донунлар, шунингдек
Вазирлар Махкамасининг 1997 йил 23 декабрдаги «Узбекистон 
Республикасида фавдулодда вазиятларда огохлантириш ва хатти- 
харакатлар давлат тизими туррисида»ги 558-сонли дарори би­
лан мустахкамланган. Фавдулодда холатларга тааллудли маса- 
лаларни хал этиш учун Табиатни мухофаза дилиш давлат ку- 
митаси, Гидрометеорология Бош бошдармаси, Хавфли геологик
146


жараёнларни кузатиш хизмати, «Саноатконтехназорат» агент- 
лиги, республика Фанлар Академиясининг бир катор институт- 
лари мутахассислари ва олимлари харакатларини бирлаштириш 
жуда му^им. Илмий-техник лойихаларни амалга ошириш, рес­
публика фавкулодда вазиятлар мониторингининг автоматлаш- 
тирилган ягона тизими, шунингдек, тула хажмда ягона ахборот 
маълумотлари банкини ташкил этиш зарур. Чунки бу борада 
баркарор ижобий натижага эришишни уларнинг хиссасисиз 
тасаввур килиш кийин.
«Фукаролар мудофааси ту
1
рисида»ги Цонунда кайт этил- 
ганидек, «Фукаролар мудофааси сохасида ахолини уцитиш уму- 
таълим мактабларида, академик лицей ва касб-хунар коллежла- 
рида, олий укув юртларида, ишлаб чицаришда ва тураржойлар- 
да умумий ва мажбурий хисобланади». Ушбу муаммо А КТ II ?та
2001 йил 11 сентябрда содир булган террорчилик харакатидан 
сунг янада долзарблашди.
Ишлаб чицаришга жалб этилган фукаролар махсус ф ав­
кулодда холатлар ва уларнинг олдини олиш борасидаги лойиха­
лар буйича укитилаётган булсада, кишлок ва шахарлардаги ту- 
раржойларда бундай вазиятлар буйича ишсиз ахолини тайёр- 
лаш талаб даражаси амалга оширилмаяпти, бу йуналишдаги 
маълумотлар куп холларда умуман утказилмаяпти. Яна шуни 
эътиборга олиш керакки, институт замонавий укитиш методи- 
каси ва воситаларига эга.
Узбекистонда фавкулодда вазиятларларнинг олдини олиш 
харакатлари давлат тизими миллий хавфсизликнинг бир кисми 
Хисобланади. У фаолиятнинг деярли барча сохаларини камраб 
олади. Х,ар бир тармовдаги каби бу сохада хам харакат килиш 
учун билим ва куникма талаб этилади.
1999 
йил апрелида хукуматнинг 143-сонли карорига му- 
вофик Республика фукаролар мудофааси буйича бопщарув тар- 
киоини тайёрлаш маркази Фавкулодда вазиятлар вазирлиги- 
нинг Фукаролар мудофааси институтига айлантирилди. У дав- 
латнинг олий ва касбий таълим муассасси хисобланади.
Бу таълим муассасаси укув-моддий базасига эга, зарур пай- 
тларда эса тингловчилар институтга карашли халк хужалиги 
объектлари булинмалари базасида укитилади.
Институт уз фаолияти давомида 9200дан зиёд мутахас- 
сис тайёрлади. Бундан ташкари, институтда фавкулодда вази­
ятлар вазирлигининг 150дан ортик ходими, «Муборакнефтегаз» 
компаниясининг 120дан ортик ишчилари укитилди.
Барча даражадаги профессор-укитувчилар уз машгулот- 
ларини Узбекистон Республикаси Президенти И. А. Каримов-
147


нинг «Узбекистон XX аср бусакасида: хавфсизликка тахдид, 
бардарорлик шартлари ва тараккийт кафолатлари» асари, шу- 
|нингдек, Узбекистон Республикасининг «Ахолини ва худудлар­
ии табиий ва техноген характердаги фавдулодда вазиятлардан 
химоя дилиш туррисида», «Фударолар мудофааси туррисида», 
«Радиацион хавфсизлик туррисида», «Терроризмга дарши ку- 
раш 'НЬфисида»™ донунлар асосида утказмо ддалар.
Институтдаги ^исоблаш маркази укув жараёнига тулид 
душилган. Алохмда мавзулар буйича маниулотлар, шунингдек, 
барча синовларни утказишда компьютер техникасидан фойда- 
ланилмодда.
Институт удитувчилари барча вилоятларнинг Фавдулодда 
вазиятлар бош бошдармалари рахрарларига, Олмалид, Навоий 

Download 5,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish