Шовқинлар ва уларнинг тарқалиши

1 ва 2-усуллар текширилаётган конструкция товуш изоляцияси R нинг, мос равишда, ўлчанган ёки ҳисобланган частота характеристи-каси Rₓ ни шу конструкция учун белгиланган норматив частота характеристикаси билан таққос-лашга асосланган.

Тўсиқ конструкциянинг ҳаво шовқини-дан товуш изоляцияси индекси Iв ни тажриба-аналитик ва графо-аналитик усулларда аниқлашда қуйидаги формула-дан фойдаланилади:

• дБ

• (1)

• - тузатма

Ҳаво шовқинидан товуш изоляциясининг норматив ва ҳисобланган частота характеристикалари:

тузатмани аниқлаш алгоритми:

• I. Товуш изоляцияси R нинг норматив частота характеристикасининг графиги қурилади;
• II. Шу графикда, бир қатламли тўсиқ конструк-ция материалининг турини, унинг зичлиги ва қалинлигини ҳисобга олган ҳолда, ҳаво шов-қини изоляцияси R нинг ҳисобланган частота характеристикасининг графиги қурилади;

II нинг давоми:

• Бунинг учун меърий хужжатларда берилган маълу-мотлардан фойдаланиб, юқоридаги графикдаги В нуқтанинг координаталари ( fв ва нинг қиймат-лари) аниқланади.
• Графикда В нуқтадан чап томонга горизонтал тўғри чизиқ ўтказилади. Ўнг томонга эса 7,5 дБ/окт қиялик билан ординатаси 60 дБ га тенг С нуқтагача тўғри чизиқ ўтказилади. С нуқтадан кейин ўнг томонга қараб горизонтал тўғри чизиқ ўтказилади.
• Графикдаги ABCD синиқ чизиқ ҳаво шовқинидан товуш изоляцияси R нинг ҳисобланган частотаси графигидир.

fв нинг қийматини аниқлаш учун график:

• 1 - учун;

• 2 - учун;

• 3 - учун;

• 4 - учун.

Rв нинг қийматини аниқлаш учун график:

III. Нобоп оғишлар аниқланади.

• Норматив частота характеристикасидан пастга оғишлар (манфий қийматли оғишлар)
• нобоп оғишлар деб аталади.
• Ҳаво шовқини изоляциясининг ҳисобланган частота характеристикаси ва норматив частота характеристикаси орасидаги нобоп оғишларнинг ўртача қиймати аниқланади. Ўртача қийматни топиш учун нобоп оғишлар абсолют қийматлари-нинг йиғиндисини, уларнинг сони нечта бўлиши-дан қатъи назар, 18 (изоляция R нинг қийматлари аниқланган частоталар сони) га бўлиш керак.