Шошилинч педиатрия экстремал тиббиёт асослари билан

Кимѐвий моддаларнинг тутунлари билан заҳарланиш. 

---

243 
Баъзи бир учувчи кимѐвий бирикмалар хавфлилиги сабабли овқат сифатида 
ишлатилмайди. Бу моддалар дўконларда ва саноат ишлаб чиқариш маҳсулотларида 
қўлланилади. Бу маҳсулотлар ҳаво алмашиниб туриладиган хоналарда сақланади, чунки 
бу маҳсулотлардан чиқаѐтган тутунлар ўта хавфли ҳисобланиб, шу буғ билан нафас олган 
инсонларни заҳарлайди. Бу маҳсулотларга синтетик елимлар, бўѐқлар, хўл маркерлар,
бензин, ѐндирувчимослама учун суюқликлар аэрозолларида, ҳаво аэрозолларида бўлади. 
Бу учувчан кимѐвий моддаларни нотўғри қўллаш оқибатида нафас аъзоларига яқин 
тутилганда ва шу моддалар билан заҳарланиш – токсикомания ҳолатларида кузатилади. 
Болалар бу заҳарли учувчи моддаларни салафан қопчаларига осиб, эйфория кайф олиш 
мақсадида шу қопча орқали нафас оладилар. Бу учувчи кимѐвий бирикмалар билан 
заҳарланган инсонлардаги белги ва симптомлар худди алкоголь ва наркотик моддалар 
билан заҳарланган белги ва симптомларга ўхшаш. 
Инъекцион заҳарланиш. 
Заҳар одатда тўғридан тўғри умумий қон айланиш доирасига тушиши, наркотик 
моддаларни қон томирга юборганда юзага келади. Заҳарланиш бу юборилаѐтган 
моддаларни таъсир қилиш жараѐни ошиб кетганда кузатилади. Шошилинч тез ѐрдам 
ходими эсда тутиши керакки, кўп наркотик таъсир қилиш хусусиятига эга бўлган ҳар хил 
номдаги наркотик моддалар қонга тушиши оқибатида юзага келади. Шифокор ҳар доим 
бемор айтган бу моддаларга ўта шубҳа билан қараши зарур. 
Заҳарли ҳайвонлар ва ҳашаротлар чаққандаги заҳарланишлар инъекцион 
заҳарланишларнинг манбаи ҳисобланади. Илонлар, ўргимчаклар, чаѐнлар ва бошқа 
ҳашаротлар чақиши ҳам инсонни заҳарланишига олиб келиши мумкин. Агар бола қайси 
ҳайвон ѐки ҳашарот чаққанини аниқлай олса, шу заҳарга қарши моддани нейтраллаш 
мақсадида ишлатиши мумкин. Белги ва симптомларига қуйидагилар киради: 
А) ҳуш даражасининг бузилиши. 
Б) нафас фаолиятининг депрессияси. 
В) қон босимини тушиб кетиши. 
Г) ҳолсизлик. 
Д) бош айланиш. 
Е) қалтираш. 
Ё) Тана ҳароратининг юқорилиги. 
Ж) кўнгил айниши. 
З) қайт қилиш. 
И) яллиғланиш ва шишнинг чаккан жойда булиши. 
Й) Нафас олишнинг кийинлашуви. 

---

244 
К) юз, қўл, тил ва лабнинг шишиб кетиши.