Шөлкемлестириў илажлары

II-бап. Улыўма талаплар.
2. Усы қағыйдаға муўапық жумыс орнында қолланылатуғын қорғаныў қураллары мəмлекетлик 
стандарт талабына ҳəмде «Электр үскенелеринде қорғаныў қуралларын қоллаў ҳəм сынаў 
қағыйдалары»на жуўап бериўи шəрт.
3. Жумысларды ислеўде қолланылатуғын механизмлер ҳəм жүк көтериў механизмлери, 
компрессор ҳəм ҳаўа жыйнаўшы қурылмалар, əсбап ҳəм əнжəмлар сыналған болыўы ҳəм 
мийнетти қорғаў талапларына, «Саноатконтехназорат» Мəмлекетлик инспекциясы 
қағый-даларына ҳəм əсбап ҳəм əнжəмлар жəрдеми менен жумыс орынлаўда қəўипсизлик 
қағый-даларына сондай-ақ ислеп шығарған завод көрсетпеси талабына муўапық ислетилиўи 
керек.
4. Ислеп турған электр үскенлеринде қурылыс ҳəм монтаж жумысларын орынлап атырған-да 
қурылыс нормалары ҳəм қағыйдалары (КМК) талапларына, яғный қурылыста қəўип-сизлик 
техникасы қағыйдасы талапларын орынлаў шəрт.
5. Исшилердиң ҳəм хызметкерлердиң мийнетти қорғаў бойынша көрсетпеси усы қағыйдаға 
сəйкеслестирилиўи керек.
Ҳəр бир ислеўши қағыйда талапларына қайшы келген яки қағыйда талапларын орынламаў ҳəм 
электр үскенелериндеги адам өмири ушын қəўип туўдырыўшы бузықлықты, жумыс алып 
барыў ўақтында пайдаланылған машина, механизм, əсбап, əнжамлар ҳəм қорғаў қуралларының 
бузықлықларына оңлаў илажларын көре алмаса тезде жоқары турыўшы басшыларға бул 
ҳаққында хабар бериўи шəрт.
6. Усы қағыйдаға қарсы келетуғын бийлик ҳəм тапсырмаларды орынлаў қадаған етиледи.
III-бап. Исшилерге талап.
7. Исшилерди оқытыў ҳəм олардың билимин тексериў тəртиби энергетикалық кəрханаларда ҳəм 
шөлкемлерде исшилер жумысларын шөлкемлестирилиўи бойынша басшылық көр-сетпелерге 
туўры келиўи тийис.
8. Исшилер ҳəм инженер техник хызметкерлер қəўипли ҳəм зыянлы мийнет шəраятларында 
жумыс ислеўши Өзбекстан Республикасы ден саўлықты сақлаў министрлиги тəрепинен 
белгиленген тəртипте ҳəм ўақтында медициналық көриктен өтиўи тийис.
9. Электр үскенелерине хызмет көрсетиўши исшилер ҳəрекеттеги қағыйданы ийелеп турған əмели 
яки кəсиби көлеминде билиўи тийис ҳəм электр қəўипсизлиги топары ҳəрекеттеги қағыйданың 
№1 қосымшасына муўапық болыўы керек. Қағыйда бойынша билимин тексериўден өткен 
исшиге белгиленген формада гүўақнама берилиўи ҳəм гүўақнама жумыс бабында исшиниң 
жанында болыўы тийис.
10. Жумыс алып барыўға ҳуқықы бар исшилерге қəўипсизлик бойынша талап қойылады 
(қəнийгелестилген ис) ҳəм билимин тексериў гүўақнамасына жазылады. 
Бундай жумысларға:

---

6
жоқарыға шығып ислеў;
кернеўлик астындағы ток өткериўши бөлекшелерде жумыс ислеў;
тазалаў, изолятор алмастырыў ҳəм жуўыў, сымларды оңлаў, өлшеўши штангалар жəрдеминде 
жалғам зажимлерин ҳəм изоляторларды тексериў, тросларды майлаў;
басым астындағы ислеўши ыдысларға хызмет көрсетиў;
жоқары кернеўликте үскенелерди сынлаў (мегаомметр менен ислеўден басқа).
Қəнийгелестирилген жумыслар дизими жергиликли плакатларды есапқа алған ҳалда кəрхана 
ҳəкимшилиги тəрепинен толықтырылыўы мүмкин.
11. 18 ге толмаған жас өспиримлерди қолайсыз мийнет шəраятына байланыслы жумысларға қойыў 
қадаған етиледи.
12. Ҳəрекеттеги қағыйда талапларын бузыўшы исшилер Өзбекстан Республикасының ҳəрекеттеги 
нызамшылығына байланыслы жуўапкершиликке тартылады.