Íshning maqsadi Ushbu amaliy mashg’ulotning maqsadi talabalarga kóllarning shakl va ólcham kórsatkichlarini aniqlash usullarini órgatish

Kól tubining g’adir-budurligi( ) quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:


Shuni takidlash lozimki, malum guruhdagi kóllar tubi g’adir-budurligini solishtirish uchun hisoblashlarda izogips (izobat)lar sonini bir xilda olish lozim.

Kólning hajmiy egri-bugriligi maxsus koeffitsient (D_v) orqali aniqlanadi:


Oxirgi ifodaga asoslanib fikr yuritiladigan bólsa, D_v q 1,0 bólsa, kól kosasi konussimon, D_v q 3,0 bólganda esa-tsilindrsimon bóladi. Demak, har qanday kól uchun 0v<3,0 sharti bajariladi.

Kóllarning malum shakl va ólcham kórsatkichlari orasida ózaro bog’lanishlar mavjud bóladi. Ular kópchilik hollarda egri chiziq kórinishida bólib, maydon, nishablik va hajm egri chiziqlari deb nomlanadi.