Shaxsni kamol toptirishda tarbiya

9. Diqqatni taqsimlay olish qobiliyati - bu qobiliyat bir vaqtning o’zida diqqatni bir qancha faoliyatga qarata olishda namoyon bo’lib, o’qituvchi ishida g`oyat-muhim ahamiyatga egadir.
1.Taraqqiyot psixologiyasi fanining asosiy kategoriyalari (yosh, bolalik,taraqqiyot,o’sish, tizimlilik) Bolalar peixologiyasi fanining asosiy kategoriyalari, ya'ni tu­shunchalari qatoriga quyidagilar kiradi: «yosh» , «bolalik», «taraqqiyot», «ósish» , «determinizm», «geteroxronlir”, «tizimlilik». Albatta, fan­nin kategoriyalari faqat bu tushunchalar bilan cheklanmaydi. Asosiy kategoriyalar jumlasiga bulardan tashqari, «taraqqiyotning ijtimoiy vaziyati» , «etakchi faoliyat tipi» va boshqa bir qatop tushunchalarni ki­ritish mumkin. Bu tushunchalar psixologiya sohasidagi ilg’or tadqqiqotlar natijasida shakllangan va fanga olib kirilgan. Bolalar psixologiyasi fanini órganish ma'lum ma'noda ushbu fanning katego­riyalarini ózlashtirishdan iborat. Quyida biz bolalar psixologiyasi fanining ayrim asosiy kategoriyalari xususida alohida tuxtalib utamiz.Bolalik-ontogenezning dastlabki davrlarini belgilash uchun (tug’ilgandan usmirlikkacha bo’lgan davrni belgilash uchun) qo’llanadigan tushuncha. Yosh davrlarining an'anaviy tasnifiga ko’ra bolalik:Go’daklik (tug’ilgandan 1 yoshgacha);Ilk bolalik (1 yoshdan 3 yoshgacha);Mak­tabgacha yosh (3 yoshdan 6-7 yoshgacha);Kichik maktab yoshi (6-7 yoshdan 10-11yoshgacha) davrlarini óz ichiga oladi. Bolalik - jadal psixik taraqlqiyot davridir.Taraqqiyot - narsa yoki xodisalarning vaqt ótishi bilan muqdor va sifat jixatdan ózgarishi natijasida yuqoriroq darajaga ko’tarilishi.Psixika tarqqiyoti – tug’ilgandan boshlab yosh davrlari ótishi bilan psixika faoliyatining takomillashishidir. Psixik taraqqiyot bolaning insoniyat tarixi davomida to’plangan bilim va tajribalarni ózlashtirishi hamda shaxs sifatida shakllanib borishi jarayonidan iborat.Yosh-individ psixik taraqqiyotining aniq vaqt chegarasiga ega bulgan bosqichi. Psixik taraqqiyotning har bir bosqichida individda muayyan fiziologik va psixologik ózgarishlar kuzatiladi. Odatda psi­xologiyada xronologik va psixologik yosh ajratiladi.