Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar

 
Pentium protsessorlari. 
1992  yilning  oktyabrida    Intel  beshinchi  avlodning  moslashuvchan 
kompyuterlari  ko‘pchilik  o‘ylaganiday    586  emas,  balki      Pentium  deb  atalishini 

---

e’lon qildi. 586 deb  nomlanishi tabiy edi, biroq raqamli belgilashlar savdo markasi 
sifatida ro‘yxatga olinmaganligi uchun, ularning raqobatchilari ko‘payib ketar edi 
va ular ,,patentlanmaydigan“ nom bilan shunday mikrosxemalarni ishlab chiqishni 
boshlab  yuborar  edi.    1993  yil  martda    birinchi  Pentium  protsessorlari,bir  necha 
oydan so‘ng ular asosida birinchi  kompyuterlar  chiqarila boshladi. Pentium  Intel 
firmasining  oldingi  protsessorlari  bilan  moslashuvchan  bo‘lganligi  bilan  birga, 
ulardan  ko‘zga  ko‘rinarli  farq  qiladi.  Undagi  bir  hususuiyatni  inqilobiy  den 
hisoblash mumkin. Pentium protsessorida ikkita konveyer bo‘lib, uning bir vaqtda 
ukkita buyruqni bajarishiga imkon yaratadi (Barcha oldingi protsessorlar vaqtning 
har bir momentida faqat bitta buyruqni bajara oladi).   
Intel bu imkoniyatni superskalyar texnologiya deb atadi. Shu texnologiyaga 
asosan    Pentiumning  samaradorligi    protsessor  bilan  taqqoslaganda  ko‘zga- 
ko‘rinarli oshdi . 
486 standart mikrosxema bir buyruqni o‘rtacha  ikki ichki taktda  bajaradi, 
DХ2  va  DХ4  protsessorlarida  esa  chastotasini  ikki  marta  oshirish  natijasida  bir 
taktda  bajaradi.  Pentium  protsessorida  superskalyar  texnologiyadan  foydalanish 
natijasida  bir  taktda  ikkita  buyruqni  bajarish  mumkin.  Superskalyar  arxitektura 
tushunchasi  odatda    yuqori  samaradorligi  RISС-protsessorlari  bilan  bog‘liq. 
Pentium—  superskalyar  deb  ataluvchi,  birinchi  CISC  (Complex  Instruction  Set 
Computer)  protsessorlaridir.U  bitta  korpusga  biriktirilgan  486  ikki  protserssoriga 
ekvivalent.  
1-jadval. 
Pentium protsessorlarining xarakteristikalari.  
Vujudga kelish sanasi 
1993  yil,  22-mart  (1-avlod),  1994  yil,  7  -
mart(2-avlod) 
Maksimal takt chastotasi 
60,66 MGts  (1-avlod), 75, 90, 100, 120, 133, 
150, 166, 200 MGts (2-avlod) 
Chastotaning ko‘payish 
karraligi 
1x (1-avlod), 1,5x-3x (2-avlod) 
Registrlarning razryadliligi 
32 
Malumotlarning tashqi 
shinasining razryadliligi 
64 
Manzil shinasining razryadliligi 
32 
Manzillanayotgan xotira 
4 Gbayt 
Ichki kesh xotiraning o‘lchami  8 Kbayt (kodlar uchun), 8 bayt (  ma’lumotlar 
uchun) 
Ichki kesh xotiraning tipi 
Ikki  betli,  ikki  yo‘nalishli  (  ma’lumotlar 
uchun) 
Xotiraning qisqartirilgan 
sikllari 
Bor 
Tranzistorlar miqdori 
3,1mln va undan yuqori 
Kristaldagi elementlar miqdori 
0,8  mkm  (60/66  MGts),  0,6mkm  (75-
100MGts),  0,35  mkm  (120  MGts  va  undan 
yuqori) 
Korpus 
273-kontaktli  RGA,  196-kontaktli  SPGA, 

---

qatlamli korpus 
Soprotsessor 
O‘rnatilgan 
Energiya ta’minotining 
pasayishi 
CMM tizim, 2-avlodda yaxshilangan 
Ta’minot kuchlanishi 
5  V(1-avlod),  3,465;  3,3;  3,1;  va  2,9  V  (2-
avlod)