Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar

Kombinatsion 
=урилмалар 
х
1 
х
2 
У
1 
У
2 
asinxron 
У
3 
Z
3 
Kombinatsion 
=урилмалар 
У
1 
У
2 
Z
2 
Z
1 
х
1 
У
1 
kirish 
chiqish 
o`tish 
sinxron 
1 
2 
3 

---

Xotirada saqlanuvchi mantiqli boshqarish avtomati 
 
Yuqorida  aytib  o‘tilganidek,  xotirada  saqlanuvchi  mantiqli  boshqarish 
avtomatida  EHMlar  yaqqol  ko‘rinishda  ishlatiladi  va  shuning  uchun  bunday 
boshqarish  avtomatlarini  EHMli  boshqarish  qurilmalari  deb  yuritiladi.  Hozir 
EHMli  boshqarish  kichik  va  o‘rta  unumdorlikka  ega  bulgan  mashinalarning 
protsessorlariga  va  boshqa  qurilmalarda  eng  ko‘p  tarqalgan  usul  hisoblanadi. 
EHMli  boshqarish  g‘oyasi  1951  yili  Uilks  tomonidan  taklif  etilgan.  Uilksning 
EHMli  boshqarish  sxemasi  (5-rasm)  ikkita  matritsadan-mikrokomandani 
shakllantiruvchi  boshqarish  matritsasi  (S)  dan  va  mikrokomanda  tanlanishining 
ketma-ketligini  aniqlovchi  matritsa  (S)  dan  hamda  sinxronlashgan  signallari 
beriluvchi deshifratordan iborat. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
         
 
Matritsa  shinalaridagi  nuqtalar  vertikal  va  gorizontal  shinalarida  bog‘lanish 
borligini bildiradi. S matritsaning  chiqish yo‘li vertikal shinalar AMQ va boshqa 
qurilmalarning  boshqarish  shinalari  hisoblanadi  hamda  har  bir  shina  u
1
,u
2
,... 
mikroamallarning  biriga  mos  keladi.  Shinadan  paydo  bo‘lgan  signal  bo‘yicha 
AMQ va boshqa qurilmalarda  ma’lum mikroamallar bajariladi. 
S  matritsa  vertikal  shinalari  mikrokomanda  tartibining  registrida  (MKNR) 
ma’lum  kodni  o‘rnatadi.  Sinxron  signal  berilishi  bilan  deshifrator  MKNRdagi  L 
xonali  kodga  muvofiq  2
L 
gorizontal  shinalarning  birini  qo‘zg‘atadi.  Har  bir 
gorizontal shina biror mikrokomandaga mos keladi. qo‘zg‘atilgan gorizontal shina 
o‘z  navbatida  nuqtalar  bilan  belgilangan  S  matritsaning  boshqarish  shinalarini 
qo‘zg‘atadi,  ya’ni  keyingi  taktda  bajariluvchi  mikroamallar  to‘plami  beriladi.  Bu 
gorizontal  shina  bir  vaqtning  o‘zida  matritsaning  mos  vertikal  shinalari 
qo‘zg‘atadi.  Natijada  MKNR  da  gorizontal  shina  tartibi,  ya’ni  keyingi  taktda 
bajarilishi lozim bo‘lgan mikrokomanda tartibi o‘rnatiladi. 
EHMdagi  tarmoqlanish,  ya’ni  birorta  shart  bo‘yicha  shartli  o‘tish,  shart 
trigger (T
sh
) yordamida bajariladi. Bu trigger tekshirilayotgan shartning bajarilishi 
Mikrokomanda 
nomeri kodi 
Desh
if
rato
r 
MK
NR
g
 
kechikish 
Boshqarish shinalari 
У
1
  У
2
 ……….У
n 
Z
0
  Z
1
 ……Z
S 
sh
T