Shavkat Mirziyoyev boshqaruvining dastlabki yili: yaxshi qo’shnichilik, yangicha ishlash va xalq manfaati

Qonun ustuvorligini ta’minlash va sud-huquq tizimini yanada isloh qilishga qaratilgan bo’lib, bu yo’nalishda bir yil mobaynida katta o’zgarishlar amalga oshirildi. Ya’ni, poytaxtimiz Toshkent shahrida tumanlar darajasida xalq deputatlari kengashlari ta'sis etildi. Shu vaqtgacha poytaxt tumanlarining fuqarolari bunday imkoniyatga ega emas edi⁶. Prezident Sh. Mirziyoyev 2017-yil 7-yanvarda Prokratura organlari xodimlari bilan uchrashuvi chog’ida “Zamon talabini his etmasdan, eskicha ishlashga hech kimning haqi yo’q” ekanligini aytib o’tdi. Prokratura huzuridagi “Majburiy ijro byurosi” ning faoliyati mexanizmi takomillashtirildi hamda yanvar oyining 8-sanasi prokratura organlari hodimlari kuni deb e’lon qilindi. 2017-yil 19-yanvarda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “Yuridik xizmat faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi farmoni qabul qilindi va bu sud-huquq tizimida muhim islohot vazifasini o’tadi. Bu orqali sudlar faoliyati demokratlashtirildi.

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 21-fevralda “Ozbekiston Respublikasi sud tizimi tuzilmasini tubdan takomillashtirish va faoliyat samaradorligini oshirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi farmoniga ko’ra, sud kotibi lavozimi tugatilib, uning o’rniga sudya katta yordamchisi, sudya yordamchisi kabi lavozimlar ta’sis etildi⁷. Sudya lavozimiga muddatsiz tayinlash amaliyoti joriy qilindi. Jumladan, yagona sud amaliyotini ta'minlash uchun O'zbekiston Respublikasi Oliy sudi va Oliy xo'jalik sudi birlashtirildi. Aynan shu farmonga asosan, sudyalar hamjamiyatining oliy organi hisoblangan Sudyalar Oliy Kengashi tasis etildi. 2017-yil 4-mayda esa “O’zbekiston Respublikasi Sudyalar Oliy Kengashi to’g’risida” gi O’zbekiston Respublikasi Qonuni qabul qilindi⁸. Sud tizimini yanada takomillashtirish maqsadida 2017-yil 31-mayda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Sudi to’g’risida” gi Qarori qabul qilindi. Ana shu islohotlarning mantiqiy davomi sifatida ma'muriy sudlar faoliyati yo'lga qo'yildi. Yil davomida jinoyatchilik darajasi 2016 yilga nisbatan 14 foizga kamaydi. Endilikda fuqarolarimizning haq-huquqlari davlat idoralari tomonidan buzilsa, ular har bir tuman va shaharda tuzilgan ma'muriy sudlarga murojaat qilishlari mumkin. Shu maqsadda sud ishlarini sayyor tartibda ko'rish yo'lga qo'yildi. Bu esa, xalq davlat idoralariga emas, davlat idoralariga xizmat qiladi degan g’oyaning amaldagi isbotidir⁹. Birgina joriy yilning o'tgan davrida sudlar tomonidan 373 ming 256 ta ish ko'rib chiqilgan bo'lsa, shundan 169 ming 289 tasi yoki 45 foizi sayyor sud muhokamalarida ko'rildi. Dekab oyining boshida davlatimiz rahbarining sud-huquq tizimini takomillashtirish bo’yicha yangi Farmoni qabul qilindi¹⁰. Bu esa Jamiyatimizda