Sharq tillari

 
 غ٤ٔع ٢ك خِٓبّ خٜٚٗ ب٘ز٣ؤٜع
 ، بٜزػبٕ٘ ذطْٗ ، بٜزػاهى ذٓلور ٝ ، بًٜٗبّ غلرها ٝ ، ٖ٣كب٤ُٔا
. بٜ٤٘ٛاٞٓ كبؼٍا ٢ِػ َٔؼر ٢زُا حل٤ّوُا خٌٓٞؾُا َٚلث بٜ٤ك ْ٤ِؼزُا وْزٗا ٝ ، بٜرهبغر ذعاه 

---

105 
 دبًِٔ 
hilpiramoq-\rofrofa\-فوكه 
nazar tashlamoq-\alqo nazrotan\
حوظٗ ٢وُا
hosildor-\xosibun-\تٖف 
radio eshittiradi-\ al-izoatun\
 
خػاملاا
rivojlanmoq-\roja\-طاه 
bayram, bezatish \tahtafilun\- َلزؾر
sentabr \aylululun
\-
 
ٍِٞ٣ا
FE’LNING IKKINCHI VA BESHINCHI BOBLARI(27-dars)
Ikkinci bob 
Uch harfli fe'lning 2-bobi birinchi bobdan olinib, uning ikkinchi o'zakli harfi 
ikkilantirib fathali qilib o'qiladi, uning 1-bobdagi tovushi qanday bo'lishidan 
qati'iy nazar.Shunday qilib 2-bobning vazni mana bu ;\fa'aala\َؼك 
َؼك 
Boshqa boblardagi kabi bu vazn ham 3-shaxs, muzakkar jins, o‟tgan zamon 
shakli, aniq daraja hisoblanadi. Uning hozirgi kelasi-zamon shakli َؼل٣\yufa‟iilu\-
vaznida yasaladi. Shundau qilib 2-bobning asos qilib olingan shakli quyidagicha 
bo‟ladi; 
َؼك\fa‟aala\,
َؼل٣\yufa‟iilu\.Masalan; 
ِْػ\a‟llama\,
ِْؼ٣\yu‟allimu\-o‟rgatmoq. 
Majhul nisbat shakli umumiy qoida bo‟yicha yasaladi َؼك\fu‟iila/ َؼل٣\yufa‟aalu\ 
2-bob ushbu ma‟nolarni ifodalaydi: 
a)
ma‟noni kuchaytirib beradi; harakatni kuchliligini yoki obyektlarning 
ko‟p ekanligini ifodalaydi.Masalan; 
ةوٙ\zoraba\-urmoq 
ةوٙ \zorraba\-qattiq urmoq, ko‟p urmoq 
وًَ\kasara\-sindirmoq وًَ\kassara\-mayda-mayda qilib sindirmoq 

---

106 
نِؿ\g‟olaqo\-yopmoq نِؿ\g‟ollaqo\-ko‟p eshikni yopmoq 
b)majburlash ma‟nosida yoki o‟timsiz fe‟lni o‟timli qiladi .O‟timlini esa ikki 
barobar o‟timli qiladi.Masalan; 
ػوك\fariha\-xursand bo‟lmoq ػوك \farraha\-xursand qilmoq 
ِْػ\a‟lima\-bilmoq
ِْػ\allama\-o‟rgatmoq 
v) e‟lon qilish yoki quruq yolg‟on ma‟nosini beradi; 
ةنً\kazaba\-aldash 
ةنً\kazzaba\-yolg‟onchi deb topmoq. 
d) ot ifodalagan narsaga o‟xshatish.Masalan; 
تٛم\zahabun\-oltin
تٛم\zahhabun\-oltinlash