«sharq» nashriyot-matbaa

Navoiy  viloyati
da  Quljuqtog‘,  Yetimtog‘,  Tom di-
tog‘,  Qozoqtog‘,  Ovminzatog‘,  Bo‘kantog‘  tog‘lari  bor.
Viloyatining  maydoni  –  111  090  kv.  km,  aho-
lisi  –  992  ming  kishi,  markazi  –  Navoiy  shahri  
kabi  shaharlar  ham  mavjud.
Asosiy  suv  manbayi  –  Zarafshon  daryosi.  Viloyat-
ni  suv  bilan  ta’minlashda  Quyi mozor,  To‘dako‘l  suv 
ombor lari,  Konimex  kanalining  ahamiyati  katta.
Viloyat  hududida  oltin,  kumush,  volfram,  neft,  tabi-
iy  gaz,  marmar  kabi  foydali  qazilma  konlari  bor.
Buxoro  va  Navoiy  viloyatlarining  katta  qismini  Qi-
zilqum  cho‘li  egallagan.  Cho‘lning  gilli  taqir  yerlari-
da  bahorda  qo‘ng‘irbosh,  chuchmoma,  boyche chak, 
yaltirbosh,  lola,  kavrak  kabilar  barq  urib  rivojlanadi. 
Yoz  boshlanishi bilan  quriydi.  So‘ngra  qora  saksovul, 
yantoq,  yulg‘un,  baliqko‘z,  shuvoq  kabi  o‘simliklar 
o‘saveradi.  Qumli  joylarida  juzg‘un,  oq  saksovul,  qu-
yonsuyak,  qandim,  selin  kabi  o‘simliklar  uchraydi.
Adirlar  bahorda  anzur  piyozi,  qo‘n g‘irbosh,  chuch-
moma,  boyche chak,  lola,  lolaqizg‘aldoq,  bug‘-
doyiq,  kavrak  kabi  o‘simliklar  bilan  qoplanadi.  Tog‘ 
yonbag‘ir larida  bodom,  na’matak,  do‘lana  o‘sadi.
Qizilqumda  kaltakesak,  qo‘sh  oyoq,  yumronqoziq, 
falanga,  qoraqurt,  o‘rgimchak,  qumsichqon,  tiprati-
kan,  turli  ilonlar,  jayron,  tulki,  bo‘rsiq,  bo‘ri  kabi  joni-
vorlar  uchraydi.  Adir  va  tog‘larda  kiyik,  silovsin,  tulki, 
kaklik,  lochin,  qirg‘iy,  burgut,  kalxat  makon  topgan.
Tabiatni  muhofaza  qilish  maqsadida  Qizilqumning 
Amudaryo  sohilida 

---

110
barpo  etilgan.  Qo‘riqxonada  xongul,  jayron,  barxan 
mushugi,  burgut,  shuningdek,  chiyabo‘ri,  yovvoyi 
cho‘chqa  (to‘ng‘iz),  cho‘l  mushugi,  tulki,  Amudaryo 
tustovug‘i,  qora  qarg‘a,  bulbul,  lochin,  qora  kalxat 
kabilar  muhofaza  qilinadi.   
«Qizil  kitob»ga  kiritilgan  jayronlarni  muhofaza  qi-
lish  maqsadida  Buxoro  viloyatida  «