«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi

28-dars
 
28-dars
 
Navoiy
paxtachilik
ingichka tolali paxtachilik
bog‘lar
uzumzorlar
anor va anjirzorlar
sabzavot va kartoshka
poliz ekinlari
makkajo‘xori
sholi
arpa va bug‘doyzorlar
Keng tarqalgan rayonlar
pista
beda
kenaf
tamaki
o‘rmonlar
saksovul
yong‘oqzorlar
Sug‘oriladigan yerlarda dehqonchilik
Lalmi yerlarda dehqonchilik
Cho‘l-yaylov zonasi
Tog‘-yaylov zonasi
Qo‘riqlanadigan yerlar
Qishloq xo‘jaligi ixtisoslashuvi
TOSHKENT
Andijon
Namangan
Farg‘ona
Guliston
Jizzax
Samarqand
Buxoro
Qarshi
Termiz
0
100 km
Nukus
Urganch
61-rasm. 
O‘zbekiston dehqonchilik tarmoqlari.
http://eduportal.uz

---

79
Q
i
shloq xo‘jal
i
g
i
n
i
ng m
i
nta qa-
lar bo‘y
i
cha 
i
xt
i
soslashuv
i
. 
O‘zbe-
k stonda    tab at  m ntaqalar   aksar yat 
mam lakat lardag dan  farq  q l b,  sh -
moldan janubga emas, balk  g‘arbdan 
sharqqa,  ya’n   tek sl kdan  tog‘larga 
tomon o‘zgarad .
N
i
ma sababdan tab
i
at m
i
ntaqalar
i
 
g‘arbdan sharqqa tomon o‘zgar
i
sh
i
n
i
 
7-s
i
nf geograf
i
ya darslar
i
dan eslang.
Shunga  muvof q,  q shloq  xo‘ja l -
g n ng  xt soslash sh   ham  cho‘l,  ad r,  tog‘,  yaylov  m ntaqalar   bo‘y cha 
b r-b r dan  farqlanad .  Paxta  faqat  sug‘or sh  mumk n  bo‘lgan  ob kor  yer-
larda yet sht r lad . Shun ngdek, donl  ek nlar b lan pol z ek nlar n ng ham 
talay q sm  sug‘or lad gan maydonlarda yet sht r lad . 
Mamlakat m zda  eng  katta  sug‘or lad gan  yerlar  Farg‘ona  vod ys , 
M r zacho‘l,  Qashqadaryo  v loyat ,  Zarafshon  vod ys   hamda  Xorazm 
voha s dad r  (62-rasm).  Vod y  hamda  vohalarda  p llach l k,  uzumch l k, 
bog‘ dorch l k va pol zch l k b lan shug‘ullan lad .
Cho‘llarda  qo‘ych l k  va  tuya  boq sh  r vojlangan.  Ular  q sh  va  bahor-
da  cho‘llarda,  yozda  esa  tog‘  yaylovlar ga  haydab  boq lad ,  kuzda  yana 
cho‘lga qaytar b kel nad . 
Sanoat  shlab ch qar sh  to‘plangan yerlarda, shaharlar tevarag da shahar 
atrof  q shloq xo‘jal g  tark b topad . Bunday xo‘jal klarda shahar ahol s n  
yang   oz q-ovqat  mahsulotlar   b lan  ta’m nlash  uchun  sabzavot,  mevalar 
yet sht r lad , qoramol, parranda boq lad , hovuzlarda bal q urch t lad .
?
1.
 Bir mintaqada ko‘p tarmoqli qishloq xo‘jaligi yuritilishiga sabab nima?
2.
 Viloyatingiz  ixtisoslashgan  qishloq  xo‘jaligi  boshqa  sohalar  bilan  qanday 
aloqadorligini o‘quv atlasidan foydalanib tushuntiring.
3.
 61-rasm bo‘yicha dehqonchilik mahsulotlarini yetishtirish mintaqalarini tahlil 
qiling va xulosa chiqaring.
62-rasm. 
Sug‘oriladigan yer lar.
http://eduportal.uz

---

80
11-dars mavzusidan y
е
ngil sa n
о
at ning yalpi san
о
at mahsul
о
tidagi 
salm
о
g‘ini aniqlang.
24-dars  mavzus dan  ma’lumk ,  yeng l  sanoat  oz q-ovqat  sanoat  
b lan  b rga  O‘zbek ston  ASMn ng  uch nch   guruh n   tashk l  etad .  U, 
asosan,  paxtach l k  va  p llach l k  neg z da  tark b  topd .  Paxta  tozalash, 
to‘q mach l k, tr kotaj, poy abzal, ko‘nch l k,  pak  shlab ch qar sh yeng l 
sanoatn ng muh m tarmoqlar  h soblanad  (63-rasm).