«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati



Download 6,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/80
Sana01.01.2022
Hajmi6,78 Mb.
#305710
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   80
Bog'liq
o'zbek xalq maqollari (2005)

BOTIRLIK  YA  QO‘RQOQLIK

Alp  —  otadan,  zot  —  onadan.

Alp  —  enadan,  tulpor  —  biyadan.

Arslon  bolasini  tu tm oq  uchu n 

Arslon  uyasiga  kirm oq  kerak.

Arslon  izidan  qaytm as,

Yigit  —  so'zidan.



A rslonning  b o ‘kirgani  —  sichqonning  o ig a n i.

A rslonning  o ‘ligi  —  sichqonning  tirigi.

B edana  botir  bovdan  yer,

B otir  yigit  yovdan  yer.

Besh  q o ‘rqoqqa  —  bir  qarg‘a.

Bir  boshga  —  bir  o iim .

Bir  yigit  —  bir  elga  rizq.

Bir  kun  —  tu g ‘ilm oq,

Bir  kun  —  o im o q .

Bitm as  ishning  boshiga,

Botir  kelar  qoshiga.

Botir  botir  emas,

Jon  saqlagan  —  botir.

Botir  botqoqdan  ham   o ‘tar,

Q atqoqdan  ham .

Botir  boshga  balo  tegmas.

Botir  baqqollik  qilmas,

Q o‘rqoq  qochib  qutulm as.

Botir  yovda  bilinar,

So‘zchi  —  dovda.

Botir  yovsiz  b o ‘lmas.

Botir  joni  sabildir,

Y om on  jo n i  azizdir.

B otir  ishning  boshida,

Yaxshi  kelar  qoshiga.

Botir  m iltiqsiz  b o im a s ,

Baliq  —  qiltiqsiz.

Botir  yarasiz  b o im a s.

Botir  o is a ,  nom i  qolar,

N om ard  o is a ,  nim asi  qolar.




B otir  o is a ,  yapaloq  bosh  коЧагаг.

Botir  o 'rto q   —  boy  o ‘rtoq.

Botir  qiyinni  yengar,

N om ard  bo'yinni  egar.

Botir  qilichsiz  ham   botir.

Botirga  yaroq  hojat  emas.

Botirga  ham  jo n   kerak.

Botirdan  «botir»  chiqsa,  otasi  bilan  olishar.

B otirdan  o ‘lim  ham   qo4qar.

Botirlik  shahar  olar.

Botirning  kulgani  —  elning  kulgani.

B otirning  m ushti  —  ishongan  d o ‘sti.

Botirning  m ushti  ham   yarog‘.

Botirning  qoni  chiqquncha,

Q o ‘rqoqning  joni  chiqar.

Botirsingan  yigitni 

Yov  kelganda  ko4am iz.

C hechansingan  yigitni 

Dov  kelganda  ko‘ramiz.

Buzilgan  elni  botir  tuzatar.

B o‘lsang  agar  q o 4 q o q ,

Boshingda  o ‘ynar  to ‘qm oq.

B o‘ridan  q o 4 q q an   ovga  chiqm as,

Ilondan  qo 4 q q an   suvga  tushm as.

B o‘ridan  q o 4 q q an   to ‘qayga  kirrnas.

Vahm   tubi  —  dengiz,

B otasan-da,  ketasan.

Tavakkal  tubi  —  yel  qayiq,

0 4 a s a n -d a ,  ketasan.



Dovni  yenggan  botir  emas,

Yovni  yengan  botir.

Yov  qochsa,  botir  ko'payar.

Yovdan  q o'rqqan  yovga  d o ‘st,

Elni  suygan  —  elga.

Yovni  ayagan  vara  yer,

Kaltagini  sara  yer.

Jasur  bo'lsang,  yov  qaytar.

Jasur  b o ‘lsang,  yovga  chop.

Jasu rja n g d a  sinalar.

Jasur  jan gdan  q o ‘rqm as,

Yovdan  sira  hurkmas.

It  q o ‘rqoqni  talar.

Itni  ovga  borganda  sina,

Yigitni  —  yovga  borganda.

Ishtonsizning  hadigi  —  c h o ‘pdan.

Yigit  joni  —  bitta,

Qiz jo n i  —  qirqta.

Yigit  ishi  bichuvda  bilinar,

Tuya  —  suv  kechuvda.

Yigitning  botirini  m aydonda  sina.

Yigitning  sarasi  yov  bosganda  bilinar.

Y o ‘lbarsdan  q o 'rq q an   to'qayga  kirmas.

Y o ‘lbarsni  yenggan  em as,  jah ln i  yenggan  —  botir.

K ar  q o ‘y  ikki  hurkar.

K uchukdan  q o ‘rqqan  gado  b o im a s.

K o ‘z  —  q o ‘rqoq,  q o ‘l  —  botir.

K o ‘p  qayg‘urdim ,  sil  b o ‘ldim,

K o ‘p  yalindim ,  qul  b o ‘ldim.



Mergan  ovda  bilinar,

B otir  —  yovda.

M ullali  ovul  —  q o'rqoq,

Baxshili  ovul  —  botir.

N oshud  ketganda  m aqtanar,

Botir  —  qaytganda.

O dam   safarda  bilinar,

B otir  —  xatarda.

O lovdan  q o ‘rqqan  tutu n d an   ham   qochar.

Ot  bilan  qurol  ega  tanlam as.

Ot  hurkkan  yeridan  o ‘tm as,

Er  —  q o ‘rqqan  yeridan.

Savdo  gbavg‘osiz  b o im a s ,

Polvon  —  gavdasiz.

Savlat  desang,  m enda  bor.

Am m o jah o n   m enga  tor.

Sen  q o ‘rqm asang,  yov  qochar.

Sendan  q o 'rqqanim   —  qora  q o ‘ydan  qo'rqqanim .

S o‘z  botirligi  tilda,

Er  botirligi  belda.

Tegirm onda  tu g ilg an   sichqon 

M om aqaldiroqdan  q o iq m a s.

Tiz  ch o'kib  yashaguncha,

Tik  turib  o ig a n   yaxshi.

Tilingni  botir  qilm a,

0 ‘zingni  botir  qil.

Tortishgan  —  er,

Tortishm agan  —  qora  yer.

T og'ni  baland  dem a,

Talab  qilsang,  chiqasan.

Yovni  kuchli  dem a,

G 'a y rat  qilsang,  yiqasan.




Tulkidan  sher  chiqm as,

Q o 'rqoqdan  er  chiqm as.

Tuyaning  hurkkani  yom on, 

T entakning  —  qo4qqani.

U rushdan  qochgan  m a ’rakaga  sig‘mas.

Xoin  qoni  chelakka  tom ar,

Botir  qoni  —  yurakka.

X o‘rozning  suti  y o ‘q,

Q o‘rqoqning  quti  yo‘q.

Chiyki  terini  it  tortar,

Chiyki  em i  yov  tortar.

C h o ‘chigan  c h o ‘qm or  коЧагаг.

Sharpadan  q o 4 q q an   shaqildoq  chalar.

Sher  bolasi  ovni  yengar,

Er  bolasi  —  yovni.

Sher  izini  it  bosmas.

Sher  him m ati  —  bilak,

Er  him m ati  —  yurak.

Sherni  er  yengar,

E m i  sher  yengolmas.

S hem ing  urg‘ochisi  ham   sher.

Sherning  o iig i  ham   ot  hurkitar.

E r  bolasi  erday  ЬоЧаг.

E r  b o ‘l,  er  b o im asan g ,

Q ora  yer  b o ‘l.

Er  yigitga  tosh  ham   qurol.

Er  yigitni  yov  ustida  ko‘r.

Erga  navbat  —  sherga  navbat.




E rdan  er  tug'ilar,

N o rd an   —  nor.

Erlik  bilakda  em as,  yurakda.

Erlikda  xo'rlik  yo'q.

Erning  yuragi  —  shem ing  yuragi.

Eshakning  q o ‘rqog‘i  suvdan  o ‘tm as.

Yuz  qarg‘aga  —  bir  shunqor.

Yuz  q o 'rq o q d an   bir  botir  afzal.

Yurakda  b o isa ,  bilakda  b o ia r.

Yalingan  q o 'rq o q   em as,

Yoqalashgan  q o ‘rqoq.

Y antoqdan  atir  chiqm as,

Q o ‘rqoqdan  —  botir.

0 ‘zing  botir  b o isa n g  

Q urolning  keragi  yo'q.

O ig a n d a n   q o 'rq q an   yom on.

0 ‘ttizida  er  atangan,

Q irqida  sher  atanar.

Q iy g ir  uchsa,  chum ch uqni  tirqishda  k o ‘r. 

Q iy g irn in g   qiyqirgani  —  tulkining  o ig a n i.

Q o rg ili  it  ovga  yaramas,

Yuragi  yo'q  yovga  yaramas.

Q ochgan  y o i   tanlam as.

Q ochgan  q o ‘shinga  yov  ko'p.

Q ochganga  cher  qurilar.

Q ochoqqa  shafqat  yo'q,

Q o'rqoqqa  —  hurm at.

Q ochqinga  «hay»  kifoya.




Q uyon  o ‘z  ko'lankasidan  ham   qo'rqar.

Q o'rqding  —  tutilding,

Q o 'rqm ading  —  qutulding.

Q o ‘rqish  —  yengilishning  chopari.

Q o'rqm as  kelin  q o ‘y  boshidan  q o ‘rqar.

Q o ‘rqoq  a w a l  m usht  ko‘tarar.

Q o ‘rqoq  b o ‘lm a,  botir  b o ‘l,

O z   elinga  shotir  b o i.

Q o'rqoq  itning  quyrug'i  qisiq.

Q o ‘rqoq  ko‘zidan  m a ’lum.

Q o 'rq o q   —  k o 'r,  nom ard  —  xor.

Q o'rqoq  ot  o ‘z  soyasidan  hurkar.

Q o'rqoq  o 'lm asdan  burun  o'lar,

O 'likdan  nim a  kutib  b o ‘lar.

Q o'rqoq  qochib  qutilm as.

Q o'rqoq  q o ‘rqoqqa  o'rtoq.

Q o 'rq o q   q o 'rg 'o n   ololmas.

Q o'rqoqda  uyat  bo'lm as.

Q o'rqoqni  ajal  quvlar.

Q o 'rqoqni  ursang,  botir  bo'lar.

Q o'rqoqning  boshidan  m usht  ketm as.

Q o'rqoqning  ko 'zi  katta,

A hm oqning  —  so'zi.

Q o'rqoqning  o 'z   quroli  o'ziga  yov.

Q o'rqoqning  qoni  chiqqani  —  jo n i  chiqqani.

Q o'rqoqning  q o'li  qisqa.

Q o 'rqoqqa  ip  ilon  bo'lib  ko'rinar.



Q o'rqoqqa  k o ian k asi  —  azroil.

Q o'rq oqqa  g o ‘r  ham   tor,  qir  ham   tor.

Q o'rq oqqa  q o 'y   boshi  q o ‘sh  k o ‘rinar, 

Q o‘m shog‘i  bilan  besh  ko‘rinar.

Q o'rqoqqa  sichqonning  ini  —  ming  tanga.

Q o‘rqsa  ham ,  q o ‘y  o ia d i,

Q o'rqm asa  ham ,  q o ‘y  o ‘ladi.

Q o‘rqsang  —  aytm a,

Aytsang  —  q o ‘rqm a.

Q o'rquv  o ‘lim dan  qutqarm as.

Q o ‘rqqan  it  uch  kun  hurar.

Q o'rqqanga  q o ‘sh  ko‘rinar.

H ar  kuni  o ‘lgandan,

Bir  kunda  o ig a n   yaxshi.




Download 6,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish