Sharq filologiyasi va falsafa fakulteti turkiy tillar kafedrasi



Download 223,1 Kb.
Pdf ko'rish
bet10/45
Sana31.12.2021
Hajmi223,1 Kb.
#229389
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   45
Bog'liq
turk tilida adabiyotshunoslik terminlarining semantik-struktur tahlili

Uchinchi  davr.  XIV asr oxiridan XIX asr oxirigacha bo`lgan davrni o`z ichiga 

oladi.  Bu  davr  eskini  takrorlash,  turg`unlik  davri  sifatida  ko`riladi.  Yangi  yozilgan 

asarlar sharh va hoshiya ya`ni eskilarni tushuntirib berish shaklida bo`lgan.  

To`rtinchi  davr.  Bu  davrda  G`arb  ta`siri  sezila  boshlandi.  Bu  davrda 

balog`atchilarning bir qismi G`arb ta`siridan foydalanib, yangilik yaratishga harakat 

qilgan bo`lsalar, yana bir qismi eski an`anani davom ettirishni xohladilar. 

Ming yillik tarixga ega bo`lgan  mumtoz  adabiyotda badiiyat masalasi hamisha 

she`r  ahlining  diqqat  markazida  bo`lib  kelgan.  U  yoki  bu  ijodkor  salohiyati  haqida 

so`z  borganda,  uning  nimalarni  tasvirlagani  emas,  asosan,  qanday  tasvirlaganiga 

ahamiyat  qaratilgan.  Jumladan,  adabiy  asarlarda  she`riy  san`atlardan  foydalanish 

mahorati  hamma  asrlarda  badiiy  sanatkorlikning  asosiy  qirralaridan  biri  sifatida 

baholangan.  

Ma`lumki, sheriy san`atlar badiiy asarlarda ifodalangan g`oyalarning hayotiyroq, 

ta`sirchanroq ifodalanishiga, lirik va epik timsollarning yorqinroq gavdalantirilishiga, 

misralar,  baytlar,  bandlarning  lafziy  nazolati,  musiqiyligi,  jozibadorligini 

ta`minlashga xizmat qilgan.  

U  yoki  bu  shoir  ijodiga,  u  yoki  bu  badiiy  asarga  baho  berilar  ekan,  ijodkor 

ifodalayotgan  g`oya  o`z  aksini  topgan  ijtimoiy-siyosiy,  falsafiy-axloqiy,  ma`rifiy-

tarbiyaviy,  muammolar  mohiyati  va  ko`lami,  badiiy  timsollar  jilosi  bilan  bir  vaqtda 

qo`llangan  she`riy  san`atlarning  rang-barangligi,  mantiqiy  asoslanishi,  asar 



 

13 


 

mazmunini  ochishdagi  o`rni  va  ahamiyati  kabi  masalalarga  ham  alohida  diqqat 

qilingan.  

Mumtoz  adabiyot  tarixi  yana  shundan  dalolat  beradiki,  she`riy  san`atlar  shoir 

badiiy  salohiyatini  ko`z-ko`z  qilish,  uning  xilma-xil  san`atlardan  mohirona 

foydalanish usullarini namoyish etish emas, balki ijodkor badiiy tafakkur dahosining 

ko`lami,  yuksak  ijtimoiy-axloqiy  g`oyalarni  jilolantirish  san`atkorligi  ifodasi  bo`lib 

kelgan.


6

 

Mübalâğa(mubolag`a  )-  arab  tilida  “kattalashtirish”,  “kuchaytirish”  ma`nosini 

bildirib,  adabiy  asarlarda  tasvirlanayotgan  badiiy  timsol  holati  yoki  harakatini 

bo`rttirib, kuchaytirib ifodalash san`ati. 

Mubolag`aning quyidagi turlari mavjud

7




Download 223,1 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish