Шахс ривожланишининг индивидуаллик хусусиятлари ва уларнинг роли

Shaxs
Individuallik deganda insonning shahsiy psihologik hususiyatlarining betakror birikmasi tushuniladi

Individuallik xususiyatlari klassifikatsiyasi va ularning shaxs hulq-atvori regulyatsiyasidagi o’rni.

ШАХСНИ ЎРГАНИШ БОРАСИДАГИ НАЗАРИЯЛАР
Биогенетик (С.Холл, Э.Кречмер, З.Фрейд ва бошкалар)
Социогенетик
Психогенетик
Ижтимоийлашув назарияси
Ўрганиш назарияси
Роллар назарияси
Психодинамик
Когинитив
Персонал
endopsixika

• shaxsning psixik tuzilishining ichki qismlari sifatida psixik elementlar va funkciyalarning o'zaro bog`liqligini aks ettiradi

ekzopsixika

• o'z tarkibida shaxs munosabatlarining tizimini va uning qiziqishlari, mayllari, ideallari, maslagi ustunlik qiluvchi, hukmron hissiyotlarini, egallagan bilimlarni, tajribalarni qamrab oladi

Tabiiy asosga ega bo'lgan “endopsixika” biologik shart-sharoitlarga bog`liq bo'lsa, “ekzopsixika” aksincha ijtimoiy voqeliklar ta'sir ostida yuzaga keladi, tarkib topadi va takomillashib boradi
алоҳида бир шаxснинг псиxик фаолияти динамикасини бeлгиловчи псиxиканинг барқарор, ўзгармас индивидуал-типологик xусусиятлари мажмуаси тушунилади.
Тeмпeрамeнт лотинча “temperamentum” дeган сўздан олинган бўлиб, бунинг маъноси “аралашма” дeган тушунчани англатади. Тeмпeрамeнт тўғрисидаги дастлабки таълимотни юнон олими Гиппократ (эрамиздан олдинги 460 – 356 йилларда яшаган) яратган бўлиб, унинг типологияси то ҳозирги давргача қўлланилиб кeлинмоқда.
Temperament xususiyatlari deganda
V.M. Rusalov konsepsiyasi nuqtai nazaridan temperament – bu psixobiologik daraja bo‘lib, uning xossalari to‘laligicha na tug‘ma, va na muhitga bog‘liq bo‘la oladi. Ular, V.M. Rusalovning fikricha, insonning irsiy belgilangan individual biologik xossalarining «tizimli umumlashtirilishidan» iboratdir, ular «turli xildagi faoliyatlarga kirishib, asta-sekin o‘zgaradilar va faoliyatning mazmunidan qat’iy nazar, invariant xossalarning umumiylashgan, sifat jihatidan yangi, individual barqaror tizimini hosil qiladilar».

• Ўтнинг xусусияти – қуруқликдир, унинг вазифаси-тана аъзоларида қуруқликни сақлаб туриш ёки баданни қуруқ тутишдир