Shaharsozuk tarixi

Qarshi. Ko‘kgumbaz masjidi, XVI asr. Ta’mirdan oldin va keyingi holati.
S '
Qarshqadaryo. I'osh ko‘prik, Sardoba inshootlari.
Ta'mirdan keyingi holati.
Qashqadaryo daryosidagi tosh ko'prik muhandislik jihatidan bizning 
kunlargacha saqlanib qolgan qadimgi fuqaro inshootlaridan biri 
hisoblanadi. Agar o'sha vaqtlarda pishiq g'isht va loy yagona qurilish 
ashyosi bo‘lganini hisobga olgudek bo'lsak, mazkur inshoot o ‘z texnik 
xususiyatlari va amaliy tavsiflari bilan hatto bugun ham odamlami 
hayratga soladi. Ko'prikning uzunligi 122,5 m, eni 8,5 m, suv sathidan 
ko‘prikning eng tepasigacha 5,5 m gumbazli tomlar (11 tiragich oralig‘i) 
ko‘rinishidagi yuqorigi gavdasi 9 oraliq ustunga va qirg‘oq poydevoriga 
tayangan. Ko'prikning har bir tiragi taxminan 4 mlik qalinlikdagi juft- 
juft g'ishtin ustunlardan tashkil etilgan. Ustunlar oralig'idan bo'shliq 
g'isht taxlab to'ldirilgan va tckislangan. Ustunlar o ‘zan tubiga terilgan 
yo'nma yirik sariq toshlarga qo'ndirilgan. Mana, necha asrlarki, ustunlar 
suvda turibdi, yozgi toshqinlar va boshqa hodisalar sinovi bir zum 
ham tinmasa-da, ular o ‘z mahkamligi va chidamliligini yo'qotgan emas.
K o‘prikni ta ’miriash chog'ida har ikki tomonda joylashgan qub- 
bador qorovulxonalar qayta tiklandi va pardoz ishlari qilindi.
133

---

Respublikaning Farg‘ona vodiysidagi uch viloyatning tarixiy sha- 
harlari: Andijon, Namangan, Farg'ona, Qo‘qon, Quvasoy, Marg'ilon 
va hokazolarda madaniy meros muhofazasi bo‘yicha talay ta’m ir ishlari 
bajarildi va yodgorlik majmualari bunyod etildi.
Marg‘ilon shahrining 2000 yillik yubileyiga tayyorgarlik munosabati 
bilan katta bunyodkorlik ishlari qilindi. Qadimgi yodgorliklar: Burho- 
niddin Marg'inoniyning Chillaxona majmui, Uvaysiy qabri va uy-muzeyi, 
Ulug‘ Mozor va shaharning boshqa madaniy merosi qayta tiklandi.