Shaharning transport tarmog’i

Qishloq aholi punkti hududi ikkita asosiy zonaga bo'lingan: turar-joy va sanoat. Muayyan zonani joylashtirish uchun hududni to'g'ri tanlash va asosiy zonalarning funktsional asosli o'zaro joylashishi ko'p jihatdan ma'lum bir aholi punkti aholisining yashash qulayligini va uning sanoat (ishlab chiqarish) korxonalarining oqilona ishlashini belgilaydi. Eng muhimi, mehnat va uy-joy qo'llanilishi joylari o'rtasidagi munosabatlarni o'rnatadigan turar-joy va sanoat zonalarining joylashishi, ya'ni shahar hayotining asosiy ijtimoiy aylanishi "mehnat - hayot" dir.

 Rostov-Don shahridagi o'quv-ilmiy majmua (loyiha): a - bosh rejaning sxemasi; 1 - universitet va oliy ta'lim ilmiy markazining ilmiy-tadqiqot instituti; 2 - maxsus laboratoriya va tajriba ishlab chiqarish; 3 - dizayn byurosi; 4- tarmoq va akademik ilmiy tadqiqot institutlari; 5 - ilmiy-ma'rifiy zona (zaxira); 6 - umumiy kommunal zona; 7 - umumiy sport maydoni; b - Tabiiy fanlar fakultetining bosh maydoni; 1 - Ilmiy-tadqiqot instituti; 2 - ta'lim fakultetlari; 3 - kooperativ binolari

Shaharlarni funksional rayonlashtirish: a - ishlab chiqarish sanoatiga ega kichik shaharcha; b - kichik shaharcha - tadqiqot markazi; in - kichik kurort shaharchasi; d - ilmiy va sanoat profilidagi o'rta shahar; D - kon-metallurgiya sanoati negizida yaratilgan yirik shahar; - turar-joy zonasi; 2 - sanoat zonasi; 3 - kommunal saqlash zonasi; 4 - ilmiy-tadqiqot instituti va konstruktorlik byurosi zonasi; 5 - universitet zonasi; 6 - jamoat markazlari; 7 - bog'lar; 8 - sanitariya muhofazasi zonasi; 9 - boshqa yashil maydonlar ; 10 - kurort zonasi; 11 - kurortning iqtisodiy zonasi; 12 - ruda koni; 13 - kon va qayta ishlash zavodlari; 14 - transport hududlari; 15 - zonani rivojlantirish yo'nalishi

Turar-joy zonasi shamolning ustun tomonida, shuningdek, atrof-muhitni ifloslantiruvchi manbalar bo'lgan sanoat korxonalariga nisbatan daryolarning yuqori oqimida joylashgan.

Ishlab chiqarish maydoni shunday joylashtirilishi kerakki, u ishchilarning yashash joylari, ya'ni turar-joy hududi bilan qulay transport va piyodalar aloqasini tashkil qilish mumkin bo'ladi. Sanoat zonalari uchun hududlar ularning tashqi transport liniyalariga (temir yo'l, suv va boshqalar) to'siqsiz ulanishini hisobga olgan holda tanlanadi. Biroq, sanoat zonalarini tranzit temir yo'l va avtomobil yo'llari kesib o'tishi ma'qul emas.