Шаҳарсозлик нормалари ва қоидалари шаҳарсозлик

 
 
Коммунал-омбор зоналари
56*. Коммунал-омбор зоналари 
ҳудудида: озиқ-овқат саноати корхо-
налари; умумтовар (озиқ-овқат ва 
ноозиқ-овқат) ва ихтисослашган 
омборлар (совутгичлар, картошка, 
сабзавот ва мева омборлари), ком-
мунал транспорт ва аҳолига маиший 
хизмат кўрсатиш корхоналари жой-
лаштирилиши керак. 
Аҳолига кундалик бевосита 
хизмат кўрсатиш билан боғлиқ 
бўлмаган омборлар мажмуа тизи-
мини, одатда, аҳоли пунктларидан 
ташқарида транспорт тугунларига, 
ташқи, асосан, темир йўл транспорт 
тармоғига яқин жойда шакллан-
тириш лозим. 
Аҳоли пунктлари ва уларнинг 
яшил зоналаридан ташқарида, шаҳар 
атрофининг айрим ажратилган омбор 
районларида санитария талаб-лари, 
ёнғинга қарши ва махсус қоидаларга 
риоя қилган ҳолда дав-лат захира 
лари омборлари, нефт ва нефт 
маҳсулотларининг 
1-гуруҳ 
омборлари, нефть ва нефть маҳсу-
лотларининг тушириб-ортиш омбор-
лари, суюлтирилган газ омборлари, 
кучли таъсир қиладиган заҳарли 
моддаларнинг таянч омборлари, 
озиқ-овқат, ем-хашак ва саноат хом 
ашёлари, таянч омборлари, порт-
ловчи моддалар омборлари ўрмон ва 
қурилиш ашёларининг таянч омбор-
лари алоҳида жойлаштириш кўзда 
тутилади. 

---

ШНҚ 2.07.01-03 37-бет 
57. Кичик шаҳарлар ва қишлоқ 
аҳоли пунктлари учун бир гуруҳ 
аҳоли пунктларига хизмат кўрса-
тувчи марказлаштирилган омборлар 
кўзда тутилиб, бундай омборлар 
кўпроқ туман марказларида ёки бекат 
ёнидаги 
аҳоли 
пунктларда 
жойлаштирилади. 
58. Ўта йирик, йирик ва катта 
шаҳарларда коммунал-омбор зонала-
рини алоҳида-алоҳида, турар жой ва 
саноат районлари билан транспорт 
алоқаларини таъминлашни ҳисобга 
олиб жойлаштириш керак. 
Коммунал-омбор зоналаридаги 
омбор объектлари ва коммунал 
корхоналар ихтисослашган гуруҳлар 
қолида, асосан бирлашган кўп қават-
ли уйларда ҳамда товарларни сақ-
лашга қўйиладиган талабларга риоя 
қилиб, уларнинг ўзаро таъсирини 
ҳисобга 
олиб 
жойлаштирилиши 
керак. 
59*. Аҳоли пунктларини қайта 
қуришда 
турар-жой 
ҳудудида 
жойлашган ҳамда санитария ва 
ёнғинга қарши нормалар талаб-
ларига, 
шунингдек, 
турар-жой 
туманининг режавий тузилмасига 
жавоб бермайдиган омбор ва комму-
нал 
объектлар 
коммунал-омбор 
зоналарига кўчирилиши керак. 
60. Омборлар ва базалар жойла-
шуви учун ажратиладиган участ-
калар майдонини ҳисоблаш техник-
иқтисодий асослаш ёки амалдаги 
ўхшаш корхоналарга оид техник-
иқтисодий ҳисоблар билан белги-
ланади. 
Аҳолига хизмат кўрсатиш учун 
мўлжалланган 
коммунал-омбор 
зоналари ер участкаларининг май-
дони ўта йирик ва йирик шаҳарларда 
кўп қаватли омборлар қурилишини 
ҳисобга олиб бир кишига 2 м
2 
ва 
бошқа шаҳар аҳоли пунктларида 2,5 
м
2
деб олиниши мумкин. Умумтовар 
ва ихтисослашган омборлар участ-
каларининг тахминий ўлчамларини 
10-иловага кўра қабул қилиш тавсия 
этилади. 
61. Қишлоқ аҳоли пунктлари-
нинг ишлаб чиқариш зоналарида, 
уларнинг ишлаб чиқариш ихти-
сосига мувофиқ, қишлоқ хўжалик 
корхоналарини ҳамда қишлоқ хўжа-
лик 
маҳсулотларини 
бирламчи, 
тўлиқ ва мажмуий қайта ишлаш 
корхоналар гуруҳлари ёки айрим 
кичик корхоналарни жойлаштириш 
лозим. 
Демографик таркиби, бандлик 
даражаси, маҳаллий анъаналарни 
ҳисобга олган ҳолда қишлоқ аҳоли 
пунктларида ҳам доимий, ҳам мав-
сумий тусдаги саноат корхона-
ларининг ихтисослашган филиал-
ларини кўзда тутиш керак. 
62. Қишлоқ хўжалик ва бошқа 
қайта ишлаш корхоналари, бинолар 
ва иншоотларни қишлоқ аҳоли 
пунктларининг 
ишлаб 
чиқариш 
зонасида жойлаштиришда уларнинг 
орасида технологик лойиҳалашнинг 
санитария, ветеринар ва ёнғинга 
қарши талаблари ва нормаларидан 
келиб чиқиб, шунингдек, ШНҚ 
2.07.04-06 “Қишлоқ хўжалик корхо-
налари 
ҳудудларини 
меъморий 
режалаштириш ва ташкил қилиш” ни 
ҳисобга олиб, йўл қўйиладиган энг 
кичик 
масофалар 
белгиланиши 
зарур. 
63. Қишлоқ аҳоли пунктлари-
нинг ишлаб чиқариш зоналарига 
кирувчи электр узатиш, алоқа тар-
моқлари ва маҳаллий аҳамиятдаги 
бошқа симли иншоотлари алмашлаб 
экиш далалари четидан, йўллар 
ёҳаларида, ўрмон йўллари, мавжуд 

---

38-бет. ШНҚ 2.07.01-03 
трассалар бўйлаб, тегишли меъёрий 
ва 
қонуний 
ҳужжатлар 
билан 
белгиланган масофаларда, қишлоқ 
хўжалик экинзорлари билан банд 
бўлмаган 
жойлардан 
коммуни-
кацияларгача бемалол ета олиш 
таъминланиб 
жойлаштирилиши 
лозим. 
64*. Қишлоқ аҳоли пунктлари-
нинг ишлаб чиқариш зонаси, одатда, 
умумий 
тармоқ 
темир 
ёки 
автомобиль йўллари билан айрим 
участкаларга бўлинмаслиги керак. 
Қишлоқ аҳоли пунктлари ишлаб 
чиқариш зоналарининг ажра-тилган 
участкаларида 
санитария-ҳимоя 
зоналари ҳисоб бўйича 300 м дан 
ортиқ 
бўлган 
корхоналар 
ва 
объектларни жойлаштириш керак. 
64.1. Чорвачилик 
мажмуалари 
ва фермалари ҳудудида ҳамда 
уларнинг санитария-ҳимоя зонала-
рида қишлоқ хўжалик маҳсулот-
ларини қайта ишловчи корхона-
ларни, овқатланиш объектларини ва 
уларга тенглаштирилган объектлар-
ни жойлаштиришга йўл қўйилмайди. 
64.2. Қишлоқ хўжалик корхона-
ларини ва бошқа объектларни жой-
лаштиришда тупроқнинг, ер усти ва 
ер ости сувларининг, юзаки сув 
тўплаш жойларининг сув ҳавзалари 
ва атмосфера ҳавосининг ифлос-
ланишига қарши чораларни назарда 
тутиш зарур.