Ш. З. Умарованинг таҳрири остида

ҳужжатлар таъминоти
” атамасига алмаштирилмоқда, чунки 
у ҳужжатларнинг муомаласи масалаларини ҳам ўз ичига олиб, ҳужжатлар 
билан ишлашнинг бутун комплексини англатганлиги сабабли аниқлик 
киритадиган атама сифатида тан олинди. Хужжат реквизити бу - маълум 
турдаги хужжатнинг мажбурий элементи.Асосий реквизитларга қуйидагилар 
киради: 
-
ҳужжат турининг номи,
-
муаллифи,
-
сарлавҳаси,
-
кимга йўлланганлиги,
-
санаси,
-
келишуви,
-
ҳужжатнинг тасдиғи
-
иловаси. 
-
Хужжат индекс 
Ҳужжатларни юридик кучга киритиш ҳамда ҳужжатларнинг мазмуни 
учун ташкилотнинг ва мансабдор шахснинг жавобгарлигини ифодалаш 
шакли.
Ҳужжатлар тасдиғининг асосий усуллари – имзо, тасдиқлаш, мухр қўйиш. 
Имзо – 
ҳужжатни имзолаган шахс лавозимининг номи, унинг шахсий 
имзоси ва фамилияси, исми-шарифидан таркиб топган мажбурий реквизит. 
Одатда ҳужжатнинг биринчи нусхаси имзоланади. Юқори ташкилотларга 
йўналтириладиган ҳужжатлар, барча фармойиш ҳужжатлар ва ички 
ҳужжатларнинг энг муҳимлари ташкилотнинг руҳбарлари ва уларнинг 
ўринбосарлари томонидан имзоланади. Тузилмавий бўлинмаларнинг 
раҳбарлари ҳужжатларни ўз ваколатлари доирасида имзолайдилар. Ахборот, 
маълумотномавий ёки таҳлилий хусусиятга эга бўлган билдириш хатлари, 
маълумотномалар ва бошқа ҳужжатлар, агар ҳал қилинаётган масалалар 

---

587 
ваколатлари доирасидан чиқмаса, ижрочи томонидан имзоланиши мумкин. 
Ҳужжатнинг мазмуни учун бир нечта шахс жавобгар бўлган ҳолларда икки 
ёки бир нечта имзо қўйилади (молиявий ҳужжатлар, далолатномалар ва 
бошқалар). 
Мухр.
Ҳақиқийлиги алоҳида тасдиқланишини талаб қиладиган 
ҳужжатларнинг юридик кучини ошириш мақсадида уларга мухр қўйилади.. 
Мухрлар оддий ва гербли бўлади. Гербли мухрнинг тамғаси мазмуни алоҳида 
тасдиқланишини талаб қиладиган ҳужжатларнинг асл нусхасида қўйилади, 
буларга пул олиш билан боғлиқ бўлган ҳужжатлар (чеклар, ишончномалар), 
шартномалар; шахсни, меҳнат стажини, малакани тасдиқловчи ҳужжатлар 
киради. Гербли мухрни тайёрлаш, сақлаш, ҳисобга олиш ва ундан 
фойдаланиш тартиби махсус қонун ҳужжатлари билан белгилаб берилади. 
Оддий мухрлар турли: думалоқ, тўртбурчак, учбурчак, квадрат шаклида 
бўлиши мумкин. Мухрнинг тамғаси шундай қўйилиши керакки, бунда у 
ҳужжатдаги асл имзонинг ва лавозим номининг қисми устига туширилиши 
лозим. 
Тузилган ҳужжат лойихасининг, унинг мақсадга мувофиқлиги ва ўз 
вақтида 
тузилганлигини 
дастлабки 
баҳолаш-