Ш. З. Умарованинг таҳрири остида

клиникагача синови
унинг фармакологик таъсирини 
(дори моддаларининг физик-кимёвий хусусиятлари) ўрганиш, шу жумладан 
тажриба хайвонларида синаш ва дори шаклини яратиш мақсадида 
ўтказилади. Клиникагача синовнинг асосий мақсади дори воситасининг 
етарли равишда самарадорлигини ва организмга бўлган ножўя таъсирлар 
даражасини аниқлайди. 
Клиник синов
– дори воситаси самарадорлиги ва хавфсизлиги 
беморларда аниқланиши ёки тасдиқланишидир. Бу синовлар Фармакология 
қўмитасининг клиник базаларида шартнома асосида ўтказилади. Клиник 
синовларни ўтказиш тартиби ва босқичлари ЎзР ССВ нинг 2001 йил 25 июль 
334-сон буйруғига биноан тасдиқланган. 
Клиник синовнинг I босқичи – дори воситасининг хавфсизлигини 
дастлабки 
баҳолаш 
ҳамда 
унинг 
фармакокинетикаси 
ва 
фармакодинамикасини розилик билдирган катта ёшлик беморларда ўрганиш 
асосида даволаш дозаларининг бошланғич схемасини аниқлаш мақсадида 
ўтказилади. 
Клиник синовнинг II босқичи дори воситасининг терапевтик 
самарадорлигини ва қисқа муддатдаги хавфсизлигини баҳолаш, муқобил 
терапевтик дозаларни, самарадорликнинг дозаларга боғлиқлигини аниқлаш 
мақсадида ўтказилади. 
Клиник синовнинг III босқичи, одатда, дори воситаси қайд этилгандан 
сўнг ўтказилиб, бунда унинг терапевтик самарадорлиги ва хавфсизлиги 

---

530 
тасдиқланиб, узоқ муддатли нохуш ёки бошқа касалликларга боғлиқ 
таъсирлари аниқланади. 
Клиник синовнинг IV босқичи дори воситасининг бозордаги муомаласи 
бошлангандан сўнг ўтказилади. Бу синовларнинг мақсади – дори 
воситасининг терапевтик аҳамиятини, унинг келажакдаги қўлланиш 
стратегиясини белгилаш, ҳамда ножўя таъсир доираси, бошқа дори 
воситалари билан мутаносиблиги бўйича қўшимча маълумотлар олишдир.